Page 14 - BİOMEDYA SAYI 26

14 BİYOTEKNOLOJİ VE YAŞAM BİLİMLERİ GAZETESİ Mayıs- Haziran 2020 www.biomedya.com

Fransız araştırmacılar,

plastiği parçalayarak
doğrudan geri dönüşüm

hammaddesine dönüştüren
bir enzim tasarladı.

PLASTİĞİ

PARÇALAYABİLEN

YENİ BİR ENZİM

Çevre kirliliği konusundaki duyarlılık atık sorununu belli bir oranda gelecekte oluşabilecek fiyat şoklarına plastik temizlemeyi taahhüt ediyor.
yükseldikçe, plastik kullanımını çözebiliyor belki ama PET’in karbon karşı nispeten bağışık olacağı Project Blu’nun kurucusu Geryn Evans
sınırlandırmak ve aşama aşama omurgasını tamamen parçaladıkları öngörülüyor. Her şeyden önemlisi misyonlarını şöyle açıklıyor; “Her
hayatımızdan çıkarmak için pek çok için sürdürülebilir bir sistem kurmaya de sürdürülebilirliğin öncelik haline yıl 12,7 milyon tona kadar plastiğin
adım atılıyor. En çok da plastiğin yani geri dönüşüme izin vermiyor. geleceği gelecek için uygun bir model karıştığı okyanuslarımız plastik
yerine geçebilecek doğal plastik/ sunması. salgınının yükünü taşıyor. Daha fazla
biyoplastik (bitkilerden yapılmış) Plastik kullanımı henüz sıfırlanamadı atık açığa çıkarmak yerine, zaten
malzemeler ve plastik kullanımını ve geri dönüşüm olmaması, yeni Plastik Şişeler Hayvanlar için okyanuslarımızda bulunan plastik
sıfırlayan yaratıcı ambalajlar plastik ürünler için sürekli olarak yeni şişeleri ve balık ağlarını toplamak ve
Sürdürülebilir Ürünlere Dönüşüyor
tasarladığına tanık oluyoruz. Öte PET tedarik etmek gerektiği anlamına
Evde veya sokakta aynı hayatı bunlardan yüksek kaliteli evcil hayvan
yandan insanlık plastik kullanımını geliyor. Plastik, petrol rafinerilerinde
paylaştığımız tüylü dostlarımızın ürünleri üretmek için çalışıyoruz”.
tamamen bitirebilmiş değil. Bir kullanılan ham petrolün işlenmesi
ihtiyaçlarını geri dönüşüm veya ileri
plastik şişenin doğada çözünmesi bile sonucu arta kalan malzemelerden
dönüşüm tekniğiyle karşılamak sıkça Planet Blu’un ürünleri için kullanılan
yaklaşık 450 yıl sürebilirken insanlık elde ediliyor. Yeni enzimin farkı ise
başvurulan bir çözüm. Geri dönüşüme plastiğin çoğu, plastik kirliliğinden
gezegende savrulan bu dev atık yeni plastik şişeler yapmak için
ayrılan beyaz eşyalar hayvanlar için en çok etkilenen dünya ülkelerinden
yığınlarıyla nasıl başa çıkacak? Plastik doğrudan tekrar kullanılabilen bir
yürütece, hasarlı mobilyalar kedi Hindistan’daki Maharashtra eyaletinde
için en sürdürülebilir geri dönüşüm hammadde elde etmeyi sağlaması.
evine dönüşebiliyor örneğin. İngiltere toplanıyor. Geri dönüşüm sürecinde,
modeli hangisi olabilir? Plastiği etkili Fransız araştırma ekibinin hedefi,
merkezli startup Project Blu ise geri plastik taneciklere ayrılıyor ve
bir şekilde parçalayabilen bir enzim mevcut malzemenin yeni PET
dönüştürülmüş plastik, tekstil ve deri polyester ipliğe dönüştürülmeden
tasarlayan Fransız araştırmacılar, bu ürünleri yapmak için hemen yeniden
soruna çözüm öneriyor. kullanılmasına izin verecek şekilde gibi malzemelerden sürdürülebilir önce peletler halinde eritiliyor. İplikler
ise pamuk ipliğine dönüştürülecek atık
parçalandığı döngüsel bir PET süreci evcil hayvan ürünleri üreterek hem
kumaşlardan elde ediliyor. Deri geri
Yeni enzim sürdürülebilir bir geri oluşturmaktı. Bu hedefe ulaştılar. gezegenimiz hem de patili dostlarımız
dönüştürme ise biraz daha karmaşık.
dönüşüm modeli öneriyor için fark yaratıyor.
Atık deri eşyalar liflerine ayrılıyor
Fransız araştırmacıların tasarladığı Enzim başlangıçta 20 saat içinde
ve bir hidro-bağlama işleminden
enzim, en sık kullanılan plastik PET’i %50 oranında sindirebiliyordu.
geçirilerek kompozit hale getiriliyor.
türlerinden birini parçalamakta Daha sonra 15 saatte %85’lik sindirimi
Bu sayede atık deri malzemeler tek
etkili. Söz konusu olan plastik türü gerçekleştirecek şekilde geliştirildi.
bir malzeme rulosuna dönüştürülüyor.
polietilen tereftalat (PET). Günlük Koşulları optimize ederek, PET’in
yaşamda sık kullanılan pet şişeler %90’ını 10 saatin altında parçalamayı Daha sonra İtalyan zanaatkarlar bu
– çevre için en büyük tehditlerden başardılar. Geliştirdikleri enzimle malzemeyle şık tasmalar yapıyor.
biri- de bu malzemeyle üretiliyor. bu aşamada 1.000 kg PET atığı, az Süreç zararlı kimyasal kullanımı
PET ilk olarak 1940’larda geliştirilmiş bir kayıpla 863 kg hammaddeye içermiyor. Sıradan evcil hayvan ürünü
ve PET’teki karbonu parçalayıp dönüştürebileceklerini gördüler. Her Project Blu ürünü, 1-300 civarı imalatından daha az su kullanılıyor ve
kullanabilen ilk canlı organizma 2016 plastik şişe kullanılarak üretiliyor. karbon nötr.
yılında keşfedilmişti. Bu organizma, Enzimle yapılacak geri dönüşüm, Kar amacı gütmeyen kuruluş Plastic
bir plastik geri dönüşüm tesisinin petrolden elde edilen hammadde Bank ile yaptığı ortaklık sayesinde
yakınında çökelti içinde bulunmuştu. kadar ucuz olmasa da – özellikle de her satışta, okyanuslardan ve sahil Kaynak: https://bigumigu.com
Bu gibi mikro-organizmalar plastik şu an petrol fiyatları çökmüşken- şeridinden bir pound (0,45 kg) daha