Page 15 - BİOMEDYA SAYI 28
P. 15

15
             www.biomedya.com                         Eylül - Ekim        2020     BİYOTEKNOLOJİ VE YAŞAM BİLİMLERİ GAZETESİ







        EBEVEYNLERDE



        KORUMA İÇGÜDÜSÜNÜ


        GÖSTEREN EN ESKİ



        FOSİL





        Carleton Üniversitesi araştırmacıları,

        ebeveynlerdeki koruma dürtüsünü belgeleyen
        ilk fosili ortaya çıkardı.




        Yeni çalışmaya konu olan keşif, bu   ilgisi olmayan bir canlı idi. Karada   EKOLOJİK SİSTEMİN
        konudaki son fosilden 40 milyon yıl   yumurtlama yetisi kazandıktan sonra
        öncesine tarihleniyor. Üniversitenin   iki kola ayrıldı. Bu kollardan biri
        Dünya Bilimleri bölümünden Prof.   sürüngenlere ve kuşlara, aralarında
        Hillary Maddin, omurgalılarda   varanopid synapsid olan diğer kol ise   DEVAMLILIĞI
        doğum sonrası uzun süreli koruma   memelilere dönüştü.
        içgüdüsünü gösteren ilk bulgunun
        bu olduğunu belirtiyor; “Yetişkin   Ebeveynlerde koruma güdüsü; anne   İÇİN ARILARI
        hayvanın, yavruyu sakladığı ve   veya babanın, yavrunun sağlığını
        koruduğu anlaşılıyor. Bu davranış   ve hayatta kalma şansını arttırmak
        günümüzde memelilerde çok       üzere yatırım ve kaynak oluşturmayı
        yaygın. Evrim çizgisinde memelilere   sağlayan bir davranış stratejisi. Bu   KORUMALIYIZ
        uzanan çizgide yer alan bu hayvanın,   stratejilerin birçok şekli mevcut ancak
        böylesi bir davranışı bu kadar erken   bunlar arasında en maliyetlisi; doğum
                                                                            Yanlış tarım uygulamaları, doğal   yaşam döngüsünde en büyük pay
        gösteriyor olması ilginç”.      sonrası uzun süreli koruma. Özellikle
                                                                            bölgelerin yerleşime açılması   arılarındır.
                                        memelilerde görülüyor; çünkü memeli
                                                                            ve bilinçsiz sanayi üretimi   Tükettiğimiz meyve ve sebzelerin
        Maddin’in ekibi kısa süre önce,   yavruları doğduklarında anne ilgisine
                                                                            sebebiyle arıların yaşam alanları   yanı sıra dolaylı olarak birçok
        Kanada’nın Cape Breton adasında   ve emzirilmeye son derece fazla
                                                                            giderek azalıyor. Çiftçilerin   ürünün sofralarımıza gelmesi,
        taşlaşmış ağaç kütüğü içinde genç bir   ihtiyaç duyuyorlar. Diğer taraftan bu
                                                                            tarımda kullandığı ve genel   bal arıların nektar toplamak için
        Varanopid synapsid örneği keşfetti.   davranışın evrimsel gelişimi henüz
                                                                            olarak “pestisist” olarak bilinen   yaptığı tozlaşma sayesinde olur.
        İyi korunmuş olan bu iskeletin karışık   tam olarak anlaşılmış değil.
                                                                            kimyasal maddeler nedeniyle   Böylece doğanın döngüsü sonsuz
        özellikleri, yeni bir tür olduğunu
                                                                            toplu arı ölümlerinin arttığına   şekilde devam eder.
        gösteriyor. Bu iskeletin yakınında   Bilim insanları, ebeveynlerde korumacı
                                                                            tanık oluyoruz. Tükettiğimiz meyve
        ise aynı türden, fakat daha büyük   davranışın kaynaklarını fosillerde
                                                                            ve sebzelerin yanı sıra dolaylı   Yanlış tarım uygulamaları, doğal
        bir hayvanın kemiklerine rastlandı.   aramayı sürdürüyor. Kanıtlar ise
                                                                            olarak birçok ürünün sofralarımıza   bölgelerin yerleşime açılması
        Bu kalıntıların duruşu, yavrusunu   genellikle aynı türe ait bireylerden
                                                                            gelmesi, bal arılarının nektar   ve bilinçsiz sanayi üretimi
        korumak için kuytuya sığınmış bir   oluşmuş sürülerin veya grupların iyi
                                                                            toplamak için yaptığı tozlaşma   sebebiyle arıların yaşam alanları
        canlıyı işaret ediyordu.        korunmuş örneklerinde gizli.
                                                                            sayesinde olur. Ekolojik sistemin   giderek daralıyor. Çiftçilerimizin
                                                                            devamlılığı için arıları korumalıyız.  tarımda kullandığı ve genel
                                                                                                          olarak “pestisist” olarak bilinen
                                                                            Sürdürülebilir bir yaşam için doğa   kimyasal maddeler nedeniyle
                                                                            konusunda tüm insanlığın ortak   toplu arı ölümlerinin arttığına
                                                                            hareket etmesi gerekiyor. Yanlış   tanık oluyoruz. Geçtiğimiz
                                                                            sanayi ve yerleşim politikalarının   yıllarda Trakya’da gerçekleşen
                                                                            yanı sıra tarımda kullanılan   toplu arı ölümleri, ayçiçeklerinin
                                                                            ilaçlar sebebiyle çevresel döngü   açtığı döneme denk geldi.
                                                                            bozuluyor ve dünyada iklim    İncelemeler sonucu arıların
                                                                            felaketleri görülüyor. Son yıllarda   ölüm sebebinin neonikotinoidler
                                                                            çevresel şartlara bağlı olarak   olduğu raporlarla saptandı.
                                                                            özellikle bal arısı türünde toplu   Tarımdaki yanlış uygulamalar
                                                                            ölüm vakaları arttıyor.       hem insanların hem de arıların
                                                                                                          yaşamını tehdit ediyor. Bu gibi
                                                                            Her şeyden önce ekolojik sistemin   uygulamalar sonlandırılmalı ve
               Varanops brevirostris /Michigan Üniversitesi Doğa Tarihi Müzesi
                                                                            devamlılığı için arıları korumalıyız.   doğa ile uyumlu üretime geçilmeli.
                                                                            Dünyamızı bugüne kadar tespit   Çevremizi ve yaşamı ancak doğa
                                                                            ettiğimiz gezegenlerden ayıran   ile uyumlu şekilde üretim yaparak

                                                                            en önemli özellik bir yaşam   koruyabiliriz.
        Varanopid synapsid; görüntü itibarıyla   Kaynak: Carleton Üniversitesi / Popular
                                                                            döngüsüne sahip olmasıdır. Bu
        kertenkeleye benzeyen, fakat evrimsel   Science Türkiye Arşivi
        konumu açısından kertenkele ile
   10   11   12   13   14   15   16   17   18   19   20