Page 16 - BİOMEDYA SAYI 29
P. 16

16                    BİYOTEKNOLOJİ VE YAŞAM BİLİMLERİ GAZETESİ  Kasım - Aralık        2020         www.biomedya.com
















                                                                        PİNUS PİNEA





                                                                        Çam fıstığı, Bilim dilinde “Pinus   Çam fıstığı bitki kökenli bir gıda
                                                                        pinea” olarak bilinen fıstık   maddesidir. Günlük hayatta sıkça
                                                                        çamının  kozalaklarından çıkarılan   tüketilen çam fıstığı içerisinde
                                                                        sert kabukların kırılması sonucu   esensiyal mineraller, vitaminler vardır.
                                                                        elde edilen ve besin değeri oldukça   Ayrıca kandaki kolesterol seviyesini
                                                                        yüksek bir gıda maddesidir. Tüm   düşürmede faydalı olan kalp dostu
                                                                        Akdeniz ülkelerinde yetişebilen bu   tekli doymamış asitlerin önemli bir
                                                                        ağaç şemsiye görünümünde olup   kaynağıdır. Sağlık açısından bir çok
                                                                        20 metreye kadar uzayabilen  geniş   faydalı etkisi mevcuttur.
                                                                        tepeli bir çam türüdür. Kozalak
                                                                        üretimi genellikle 20 yaşından sonra   Çam fıstıkları, vücudunuza enerji
                                                                        başlamaktadır.                 vermek için seçebileceğiniz sağlıklı
                                                                                                       bir yemiştir. Bir avuç dolusu çam
                                                                        Çam fıstığı, yenilebilir ve yüksek    fıstığı yemek, bütün gün boyunca 
                                                                        ticari değeri olan bir tohumdur.    yüksek enerji sağlayacaktır. Çam
                                                                                                       fıstıkları mükemmel bir doymamış
                                                                        Türkiye’de Aydın, Muğla ile İzmir ili 
                                                                                                       yağ deposudur ve kandaki kolestrol
                                                                        Bergama ilçesine bağlı Kozak yöresinde
                                                                                                       seviyesini düşürmeye yardımcı olur.
                                                                        üretimi yapılmaktadır.  Türk mutfağında
                                                                                                       Düzenli çam fıstığı tüketimi, kandaki
                                                                        pilav, dolma ve helvanın bir malzemesi
                                                                                                       iyi kolestrolü arttırarak, kötü kolestrol
                                                                        olarak kullanılmaktadır. Üretimi bir
                                                                                                       seviyesini düşürür. İçerdiği oleik asit
                                                                        hayli meşakkatli olan fıstık çamının
                                                                                                       sayesinde ise karaciğeri destekleyerek,
                                                                        kozalakları olgunlaşınca ağaçtan bir
                                                                                                       vücuttaki trigliseritleri atmasını sağlar.
                                                                        sopa yardımıyla düşürülmekte ve
                                                                                                       Ayrıca, sağlıklı bir kan lipit profili
                                                                        güneş alan bir yere serilmektedir.
                                                                                                       oluşturarak, atar damar hastalıklarını
                                                                        Kozalaklar sıcağın yardımıyla açılarak
                                                                                                       ve felci önler.
                                                                        içindeki tohumlar dışarı çıkarılmakta,
                                                                        tohumlar suda yumuşatılarak içindeki
                                                                                                       Bergama kozak  çam fıstığı (Pinus
                                                                        fıstığın ayrılması sağlanmakta,
                                                                                                       pinea) fıstık çamının kozalaklarından
                                                                        tohumu kaplayan ince zar
                                                                                                       çıkarılan sert kabukların kırılması
                                                                        temizlendikten sonra da son olarak
                                                                                                       sonucu elde edilen ve besin değeri
                                                                        fıstık güneşte kurutulmaktadır.
                                                                                                       oldukça yüksek bir gıda maddesidir.
                                                                        Kurutulan fıstıktan çıkan fıstıklar
                                                                                                       Genel olarak Akdeniz ikliminin
                                                                        çuvallanıp satışa hazır hale
                                                                                                       olduğu bölgelerde yetişir. Ülkemizin
                                                                        getirilmektedir.
                                                                                                       koşulları, çam fıstığının yetişmesine
                                                                                                       için çok uygundur. Bu fıstık türü
                                                                        Fıstık çamı dışında dünyada
                                                                                                       yemeklerin, özellikle de dolmaların
                                                                        bazı Pinus cinsi üyelerinden de
                                                                                                       vazgeçilmez bileşenlerden biridir.
                                                                        çam fıstığı elde edilmektedir.
                                                                                                       O nedenle dolmalık fıstık olarak da
                                                                        Asya’da Kuzeydoğu Asya’da Kore
                                                                                                       bilinir. İçeriği protein ve yağ açısından
                                                                        çamı (Pinus koraiensis) , Batı   zengin, E, K, B1, B3 ve B2 vitaminleri,
                                                                        Himalaya’daki Chilgoza çamı (Pinus   çinko, bakır, molibden, potasyum gibi
                                                                        gerardiana) az miktarda
                                                                                                       mineralleri barındırır. Bu nedenle
                                                                        üretilen Sibirya çamı (Pinus   oldukça besleyicidir. Besin değeri çok
                                                                        sibirica), Japon fıstık çamı (Pinus   yüksek olan bir kuruyemiş türü olan
                                                                        pumila), Çin beyazçamı (Pinus   çam fıstıkları, enerjiyi arttırır, iştahı
                                                                        armandii) ve Bunge çamı (Pinus   azaltır, şeker hastalığını kontrol altına
                                                                        bungeana);                     alır, kalp ve damar sağlığını korur,
                                                                        Kuzey Amerika’da ise Kolorado   psikolojik sağlığı destekler, kemikleri
                                                                        çamı (Pinus edulis), tek yapraklı   güçlendirir ve bağışıklık sistemini
                                                                        çam (Pinus monophylla) ve Meksika   güçlendirir. Bunların yanı sıra, görüş
                                                                        çamı (Pinus cembroides) sıklıkla çam   yeteneğini geliştirir, kilo vermeye
                                                                        fıstığı üretimi için yetiştirilir.  yardımcı olur, cildi güzelleştirir ve saç
                                                                        Diğer bilinen türler Sabin çamı (Pinus   derisi sorunlarını yok eder.
                                                                        sabineana) Torrey çamı (Pinus
                                                                        torreyana) ve şeker çamı (Pinus   Bergama kozak çam fıstığı bileşimi
                                                                        lambertiana).                  Çizelge 1 de verilmiştir.
   11   12   13   14   15   16   17   18   19   20   21