Page 11 - BİOMEDYA SAYI 29

11
www.biomedya.com Kasım - Aralık 2020 BİYOTEKNOLOJİ VE YAŞAM BİLİMLERİ GAZETESİ

SOĞUK VE KARANLIK SABAHLARDA

NEDEN YATAKTAN ÇIKMAKTA

ZORLANIRIZ?

Sinir sistemi üzerine çalışan bilim büyük bir ağdaki küçük bir sinir biridir” dedi ve ekledi: Sinek beyninde
insanları, kış mevsiminin soğuk ve hücresi grubuna ulaştığı görüldü. bulduğumuz ilkelerin mantığı ve
karanlık sabahlarında insanların düzenlenme biçimi insanlarda da
uyanmakta neden zorlandığını Ekip, soğuğu algılayan reseptörler aynı şekilde bulunuyor olabilir.
gösteren yeni bulgulara ulaştı. devreye girdiğinde normalde gün Hem sinekte hem de insanda duyu
Northwestern Üniversitesi’nden ışığıyla faaliyete başlayan bu sistemlerinin aynı sorunları çözmesi
nörobiyologlar meyve sinekleri hücrelerin harekete geçemediğini gerekiyor, dolayısıyla sıklıkla bunu
üzerinde çalıştı ve dışarıdaki saptadı. Meyve sinekleri, canlıların benzer yollarla yapıyorlar.
hava soğukluğu bilgisini sineğin biyolojik saatlerini inceleyen
Meyve antenlerinden beynine taşıyan bir sirkadiyen biyoloji alanının sıklıkla Makalenin yazarlarından doktora
sineklerinde “termometre devresi” keşfetti. kullandığı bir canlı türü. Bu alandaki sonrası araştırmacı Michael H. Alpert
pek çok güncel çalışma, ışık ve de şunları ifade etti: Yetersiz uykunun
yapılan çalışma, Araştırmacılar, soğuk ve karanlık sıcaklık gibi dış etkenlerin uyku ve yorgunluk, düşük konsantrasyon,
sabahlarda uyanıklığı ve hareketliliği etkinlik ritimlerini nasıl etkilediğini zayıf öğrenme ve buna benzer pek
uyku uyanıklık
başlatan sinir hücrelerinin bu devre inceliyor. Ayrıca bunlarla ilgili çok sağlık ölçütünde sayısız sonucu
döngüsünün duyu aracılığıyla baskılandığını gördü. tepkilerin beyindeki hangi sinir var. Yine de uykunun beyinde nasıl
Üniversiteden nörobiyoloji doçenti ağlarını etkileyerek oluştuğunu üretildiğini ve düzenlediğini ya
sinir hücreleriyle Marco Gallio, “Bu araştırma, kış araştırıyor. da dış koşullardaki değişimlerin
bağlantısını mevsiminde sabah uyanmanın hem uyku sürecini ve kalitesini nasıl
sinekler hem de insanlar için neden Vücut sıcaklığını insan gibi memeli etkileyebileceğini henüz tamamen
gösteriyor. bu kadar zor olduğunu açıklamamızı türler kadar etkili ve rahat biçimde anlamış değiliz.
sağlıyor” dedi ve ekledi: Meyve ayarlayamayan “soğuk kanlı” meyve
sineğini inceleyerek, soğuğun uykuyu sinekleri için çevre sıcaklığını ölçmek Araştırmayı gerçekleştirmek için
düzenlemede nasıl ve neden bu çok daha önemli. Ancak insan, yine yeni yöntem ve araçlar da geliştiren
kadar önemli olduğunu daha iyi de uygun sıcaklıkların peşinde ekip, ulaştıkları sonuçların meyve
kavrayabiliriz. koşmayı sürdüren bir canlı. Çünkü sineklerinin sıcaklık algılama
vücut ve beyin sıcaklıklarıyla uykunun sistemlerindeki sinyallerin zamana
Hakemli bilim dergisi Current başlatılması ve sürdürülmesi bağlı davranışları nasıl etkilediğini
Biology’de yayımlanan makale, meyve arasında sıkı bir bağ bulunuyor. Bu anlamada ve bu sistemler
sineğinin antenindeki 25 santigrat nedenle, aydınlanma süresinde ve üzerinde çalışan ayrı sinir ağlarının
derecenin altındaki sıcaklıklara tepki sıcaklıktaki mevsimsel değişimler araştırılmasında yeni “bir pencere
veren “mutlak soğuk” reseptörlerini uyku döngüsündeki değişiklikleri de açtığını” yazdı.
ilk kez tanımladı. Duyu sinir beraberinde getiriyor.
hücrelerini tanımlamayı başaran Kaynak: https://news.northwestern.edu/
araştırmacılar, hepsini beyinde Meyve sineklerindeki sıcaklık hissini stories/2020/05/a-clue-as-to-why-its-so-
ulaştıkları yerlere kadar takip etti. sistematik biçimde inceleyen sayılı hard-to-wake-up-on-a-cold-winters-morning/
Buradan gelen sinyallerin, etkinlik ve bilim insanlarından Gallio, “Sıcaklık
uyku ritimlerini kontrol eden daha hissi, en temel duyusal yöntemlerden