Page 13 - BİOMEDYA SAYI 29
P. 13
13
www.biomedya.com Kasım - Aralık 2020 BİYOTEKNOLOJİ VE YAŞAM BİLİMLERİ GAZETESİ
MEMELİLERDEKİ
KILLAR VE KUŞLARDAKİ
TÜYLERİN İŞLEVİ
Memeli hayvanları kuşlar ve diğer
başka hayvanlardan ayıran temel
karakteristiklerden birisi de kuşlar
tüylere sahipken memelilerin
kıllara sahip oluşudur.
Memeli hayvanlar, yaklaşık 315-320 de ilişkilidir. Kör bir yeraltı ve uçan böceklerde "kafa karışıklığı" tüyleri, su geçirmezliğe yardımcı
milyon yıl önce memeli olmayan memelisi olan çıplak köstebek yaratmak için siyah-beyaz kıl olan bir toz da üretir.
sinapsidlerden (Dimetrodon gibi) sıçanı (Heterocephalus glaber), şeritlerine sahiptir. Örneğin, Lund
evrimleşmişken; kuşlar, yaklaşık 150 --ismine rağmen-- vücudunun University'den araştırmacılar, Kuşlar, aynı zamanda da kuyruk
milyon yıl önce T. rex gibi theropod çeşitli yerlerine saçılmış bazı kıllara tamamen beyaz ve tamamen siyah kısmına doğru üropigial bezi
dinozorlardan evrimleşmiştir. sahiptir ve bunları duyu reseptörleri renkteki at türlerinin söz konusu bulundurur. Bu bez, tüy temizleme
Dolayısıyla kıl ve tüy yapıları da aracılığıyla yolunu bulmak için böcekler tarafından zebralara ve bakımına yardımcı olmak için
farklı hayvan gruplarından ayrı kullanır. kıyasla daha çok ısırıldığını ortaya balmumu benzeri maddeler üretir
biçimlerde evrilmiştir. koymuşlardı. ve muhtemelen ek bir su geçirmezlik
Öte yandan filler, kılsız gibi sağlar.
Her hayvan grubu, çeşitli derecede görünürler ancak çeşitli uzunluk ve Kıllar, aynı zamanda, kirpiler ve
yalıtım ve su geçirmezliğe ihtiyaç yoğunlukta kıllarla kaplı bir deriye dikenli karınca yiyenler gibi türler Öte yandan son derece özelleşmiş
duyarken; farklı hayvanlar aynı sahiptirler. Tıpkı ataları mamutlar için bir savunma işlevi de görür. bir tüy tipi daha bulunur: Filoplume.
zamanda da çevrenin algılanması, gibi, günümüz filleri de geniş bir Örneğin, kirpiler ve dikenli karınca Bu tüyler genellikle erkek kuşların
kur yapma gibi ek amaçlar için yüzey alanı-hacim oranına sahiptir. yiyenler, dış kısmı kalın keratin çiftleşme için dişilerin dikkatini
kıl ve tüy gibi yapıları da kullanır. Bu yüzden de günümüz fillerindeki tabakasından oluşan içi boş iğnelere çekmede kullanılır. Bu yüzden,
Bütün bu roller bir hayvanın hayatta kıllar bir yalıtımdan ziyade ısı sahiptir. Öte yandan bu hayvanlar, erkek kuşlar, dişilere kıyasla daha
kalma ve başarılı bir biçimde üreyip kaybına yardımcı olur ve soğutma dikenlerinin arasında, karın ve renkli bir tüy yapısına sahiptir.
soyunu devam ettirmesi için gereken sağlar. sırt bölgesinde de kıl bulundurur. Memeliler ise çiftleşme konusunda
partneri bulabilme şansını etkiler. Saldırı anında, kirpi kendisini bir top partnerlerinin dikkatini çekmek için
Hem kıl hem de tüyler, vücudun Tekil olarak kıllar farklı renklere haline getirebilir ve avcısını dikenli farklı yöntemler kullanırlar. Geyikler;
dış kaplaması olan derinin bir de sahiptir. Örneğin, dış kısmın bir topla karşı karşıya bırakarak bir boynuzları vasıtasıyla dişilere güç
parçasıdır. rengi hayvanın genel görünümünü koruma sağlar. ve çeviklik gösterisinde bulunur,
belirlerken, iç kısmı yalıtımdan balinalar bu gösterişi sesleriyle
Isı Kontrolü sorumludur. Kıl ya da kürk rengi, Tüy Türleri yaparken kedi gibi diğer memeliler
Kılları genellikle ısı yalıtımı hayvanın güneş ışığını yansıtmasını Peki, tüyler hakkında ne ise koku kullanırlar.
ile ilişkilendiririz. Yün olarak ya da soğurmasını da etkiler. Koyu söyleyebiliriz? Tıpkı memelilerdeki Neslin devamını sağlamak için eş
isimlendirilen koyun kılının, ısı renk kıllar, açık renklere kıyasla kıllar gibi, kuşlardaki tüyler de bulmak, evrimsel süreçte son derece
yalıtımı konusunda nasıl etkin daha fazla güneş ısısını daha çok duyu almacı olarak kullanılır. Bu önemlidir ve bazı hayvanlarda
olduğunu ve insanların bu durumu soğurur. Farklı çevresel koşullarda durum kuşların ısıran böcekler tüyler, bazı hayvanlarda ise kıllar bu
kendisi için bir avantaja çevirerek yaşayan canlılarda farklı kıl ve diğer parazitler gibi canlıları gereklilik için belirli roller üstlenir.
yün işlemesi yapan fabrikalar renklerinin görülmesi adaptasyonu, hissedebilmesini sağlar.
kurduğunu hepimiz biliyoruz. bu konuda da hayvanın yaşam Kaynaklar:
koşullarında hayatta kalıp türünü Kanat tüyü ve ince tüy olmak üzere, • I’ve Always Wondered: why did mammals
Elbette ki, kıl sayısı ve rengi devam ettirmesi konusunda bir iki ana tüy tipi vardır. Kanat tüyleri, go the fur route, rather than developing
gibi özellikler memeli türleri avantaj sağlar. Bu nedenle kıl bir omurgaya (tüy eksenine) ve feathers? TheConversation/Julie
arasında da farklılık gösterir ve bu rengi, güneş ışınlarının sağladığı bu omurgadan saçılan tarak gibi Old&Haylay Stannard (accessed June
karakteristikler, belirli bir memelinin enerjiyi saklamak veya kaybetmek tüylere sahiptir. İnce tüy tipinde 14, 2020). https://theconversation.com/
ihtiyaçları doğrusunda milyonlarca için kullanan türler için oldukça ise, kalın bir tüy ekseni bulunmaz ive-always-wondered-why-did-mammals-
yıllık evrimin bir sonucu olarak önemlidir. ve daha kabarık bir yapı görülür. go-the-fur-route-rather-than-developing-
şekillenmiştir. Kıllar aynı zamanda İnce tüyler yalıtımdan sorumludur feathers
sebase bezler (sebum üreten, su itici Savunma Amaçlı ve kanat tüyleri ise uçma işlevinde • https://bilimfili.com/memelilerdeki-
bir madde) ve duyu reseptörleriyle Zebralar, böcek saldırılarını azaltmak yardımcıdır. Bazı kuşlarda kanat killar-ve-kuslardaki-tuylerin-islevi