Page 4 - BIOMEDYA SAYI 33
P. 4
04 BİYOTEKNOLOJİ VE YAŞAM BİLİMLERİ GAZETESİ TEMMUZ - AĞUSTOS 2021 www.biomedya.com
BAKTERİLERE GENEL BİR BAKIŞ Yağmur HAMURCİ
Dünyanın her yerinde ve her hücreleri, hücreyi korumak amacıyla,
koşulda bulunabilen muazzam hücre zarı dışında peptidoglikan
canlılar, yani bakteriler, birkaç yapıda hücre duvarı ile sarılıdır. Bazı
mikrometre uzunluğunda, çeşitli bakteriler, hücre duvarı dışında kapsül
şekillerde bulunabilen prokaryotik adı verilen bir tabakaya sahiptir. Bu
mikroorganizma grubudur. yapı, bakterinin ekstrem koşullarda
hayatta kalmasını sağlamaktadır.
Bazı bakteriler ise pilus ve kamçı adı
verilen ve hücrenin hareket etmesini
sağlayan özelleşmiş yapılara sahiptir
[2] .
Bakterilerin sınıflandırılması, birçok
özelliğine göre yapılmaktadır.
Bakterilerin şekli, gram boyasına
karşı verdiği renk, beslenme şekli ve
oksijen ihtiyacına göre sınıflandırma
yapılmaktadır. Şekil 3: Bağırsak Florasında Bulunan Yararlı ve Zararlı Bakteriler .
[8]
kimyasal enerjiyi kullanarak organik
madde sentezleyen bakterilerdir.
Saprofit Bakteri: Ölmüş ve çürümekte olan
canlılarla beslenen bakterilerdir.
Mutualist: İki canlının karşılıklı yarar
Şekil 1: Bazı Bakteri Örnekleri . sağlamasına dayalı olan bir yaşam türüdür.
[5]
KAYNAKÇA
[1] “FEN VE BİYOLOJİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ
Bakteriler yeryüzünde her noktada
ARKEBAKTERİ, BAKTERİ VE PROTİSTA ÂLEMLERİ
bulunabilirler; örneğin derin HAKKINDAKİ BİLGİ DÜZEYLERİ VE KAVRAM
denizlerde, yüksek dağlarda, toprakta, YANILGILARI”, Filiz BEKTAŞLI, Ortaöğretim Fen
ve Matematik Alanlar Eğitimi Ana Bilim Dalı,
suda ve hatta hayvan derilerinde ve
Yüksek Lisans Tezi Ankara, 2018.
bağırsaklarında bulunmaktadırlar. Şekil 2: Bakterilerin Sınıflandırılması . [2] http://bilgioloji.com/pages/fen/biyoloji/
[6]
Deneysel çalışmalar sonucunda siniflandirma/bakterilerin-hucre-yapisi-
bulunan verilere bakılırsa, 1 gram YARARLI VE ZARARLI BAKTERILER mayalanması gibi işlemlerde, toprağın nasildir/ Erişim: 03.02.2021
[3]
toprakta yaklaşık 40 milyon; 1 havadaki azotu kullanılabilir hale https://bilimgenc.tubitak.gov.tr/
makale/yalniz-degiliz-vucudumuzdaki-
mililitre tatlı suda ise 1 milyon kadar getirilmesinde kullanılmaktadır. Bu mikroorganizmalar Erişim: 03.02.2021
bakteri bulunabilir. Dünyada ise 5 Bakteriler, hastalık yapma özelliğine nedenle yararlı bakterilerin varlığı [4] https://tr.wikipedia.org/wiki/
nonilyon kadar bakterinin yaşadığı sahip canlılardır. Pnömoni, menenjit, insan sağlığı için oldukça önemlidir. Bakteri#Bakteriyolojinin_tarih%C3%A7esi
Erişim: 02.02.2021
düşünülmektedir [4]. faranjit, tifo, bruselloz, tüberküloz, [5] https://www.bilgicik.com/yazi/bakterilerin-
idrar yolu enfeksiyonları ve doku
BAKTERILERIN TARIHÇESI enfeksiyonları gibi hastalıklar
bakterilerden kaynaklanır. Antibiyotik
tedavisi ve iyi bakımlar bu
1676 yılında Antonie van Leeuwenhoek
hastalıkların tedavisi sağlanabilir.
tarafından, kendi yaptığı mikroskop
Ancak antibiyotiklerin fazla ve gereksiz
ile keşfedilmiş fakat bu minik şeyler
kullanılması, bakterilerin antibiyotiğe
animalcules (hayvancık) ismini
dirençlerini arttırmaktadır.
almıştı. Bacterium isminin ortaya
çıkışı 1830’lara ve Christian Gottfried
Bakteriler, insan ve hayvan sağlığı
Ehrenberg’e dayanmaktadır. Louis
dışında bitki sağlığı üzerinde
Pasteur’un deneyleriyle birlikte ise
de olumsuz etki gösterebilirler.
fermentasyonun mikroorganizmalar
Örneğin bitki gövdesindeki kanser
tarafından yapıldığı ve hiçbir şeyin
dokusu, köklerde yumru oluşumu
yoktan var olamayacağını göstermiştir
ve kök çürükleri bakterilerden
[1] .
kaynaklanmaktadır.
BAKTERI MORFOLOJISI
Bununla birlikte, bazı bakteriler
insan yaşamı için oldukça önemlidir.
Tüm prokaryotlarda olduğu gibi Bağırsakta bulunan bazı bakteriler Şekil 4: Yararlı Bakterilerin Kullanım Alanları [7].
bakterilerin de zarla çevrili organelleri zararlıyken bazıları ise oldukça
yoktur, hücre içerisindeki tek organel yararlıdır. Bağırsak florasında siniflandirilmasi/ Erişim: 02.02.2021
protein sentezinden görevli olan bulunan bazı bakteriler, K vitamininin KELIMELER [6] http://www.biyodoc.com/Canlilarin-
ribozomdur. Hücre içinde ribozom emilmesinden sorumluyken siniflandirilmasi-bakteriler.html Erişim:
dışında RNA, yağ parçacıkları, bazı bakteriler ise selülozun 02.02.2021
Prokaryot: Yalnızca bir hücreye sahip [7] https://www.ktu.edu.tr/dosyalar/
enzimler, proteinler ve glikojen sindirilmesinde rol almaktadır.
mikroorganizmalara denir. ormanbotanigi_278a3.pdf Erişim: 02.02.2021
bulunur. Çekirdek zarı bulunmayan [8] https://www.kuantumtedavi.com/
Nonilyon: 1030 sayısının genel adı.
bakteri hücreleri, DNA’sı da hücre Ayrıca bakteriler; yoğurt mayalanması, beslenme/bagirsak-florasinin-onemi/ Erişim:
Kemosentetik Bakteri: İnorganik 03.02.2021
içinde serbest halde bulunur. Bakteri şıra ve şarap yapımı, hamur
maddelerin oksidasyonu ile açığa çıkan