Page 9 - BIOMEDYA SAYI 33

09
www.biomedya.com TEMMUZ - AĞUSTOS 2021 BİYOTEKNOLOJİ VE YAŞAM BİLİMLERİ GAZETESİ

değişen nörotransmitter seviyeleri yeterli delil olmadığından, 2013 yılında
olabilir. Aspergerli bireylerde, daha Mental Bozuklukların Tanısal ve
yüksek seviyelerde N-Asetil Aspartat/ İstatistiksel El Kitabı (DSM-5), Asperger
Kolin (asetilkolinin öncüsü) alımı ve Sendromunu, Otizm Spektrum
artmış dopamin seviyeleri bildirilmiştir, Bozukluğunun başka bir varyantı
bu da beynin ana bölgelerinde genel
olarak düzenledi ve kategorize etti. Bu
olarak değişmiş bir dopaminerjik
karar pek çok bilim insanı tarafından
nörotransmitter bileşimi olduğunu
eleştirilse de, araştırmacıların çoğu,
düşündürmektedir. Bir nöropeptid
Asperger Sendromu'nu diğer otizm
olan oksitosinin burun içinden
bozukluklarından ayırt etmeye
enjeksiyonunun, Aspergerli bireylerde
yardımcı olabilecek daha fazla çalışma
yüzdeki duygu tanıma yeteneklerini
geliştirdiği gösterilmiştir. yapılması gerektiği konusunda
hemfikirdi.
Nörotransmitter düzeylerindeki
değişikliklerin yanı sıra, Asperger Sendromu veya genel
nörogörüntüleme çalışmaları, olarak Otizm Spektrum Bozuklukları
beynin majör bölgelerinde Asperger hakkındaki en genel yanlış kavrayış,
Sendromunun gelişimi ile ilişkili zayıf ebeveynlik ve ebeveyn-çocuk
olabilecek yapısal değişiklikler arasındaki bağ eksikliği nedeniyle
olduğunu göstermektedir. geliştiklerinin düşünülmesidir.
Araştırmalarda, majör beyin
Bu yanlış kavrayış, soğuk ve BEYNİN CİNSİYETİ
bölgelerinde değişen gri ve beyaz
mesafeli ebeveynliği tanımlamak
madde hacimleri gözlemlendi ve
için "Buzdolabı Anne" olarak bile
hipokampus, amigdala ve anterior OLUR MU?
adlandırıldı. Ancak 1960'larda,
singulat korteksin anormal kalınlığının
bu nörolojik bozukluklarla ilgili
Asperger Sendromu'ndaki düzensiz İç ve dış genital (üreme) olduğu, erkek veya kadın beynine
araştırmalar artmaya başladığında
bilişsel fonksiyonlar için temel neden organlarımızın yadsınamaz atfedilebilecek sonuç desenlerinin
olarak bulunan faktör olduğu bildirildi. ve bilim insanları, bu sendromlardan derecede farklı olmasından yola de çevresel ve gelişimsel
Bazı araştırmacılar ayrıca çevresel sorumlu olan şeyin ebeveynlik değil, çıkarak, bu farklılığın diğer biyolojik farklılıklardan kaynaklanabileceği
faktörlerin de Asperger Sendromu'nun çocuğun genetik ve nörolojik yapısı özelliklerimizi ne yönde etkilediğini düşünüldü.
gelişimine dolaylı olarak katkıda olduğunu keşfetmeleriyle bu kavrayış hep merak etmişizdir. Erkek gözü,
bulunabileceğini öne sürüyor. Viral hatası da tarihe karışmış oldu. Bugün kadın kulağı gibi tanımlamalarla Bu araştırmaya göre beyin cinsiyeti
veya bakteriyel enfeksiyon ve hamilelik bile, nörogelişimsel bozuklukların karşılaşmasak da, önem sırası konusunda “kadın beyninin
sırasında sigara kullanımının özellikle travmatik bir çocukluktan olarak cinselliğimizle yarışan ve varsayılan, erkek beyninin ise
risk faktörünü arttırdığı ileri sürülse kaynaklandığı inancı yaygındır. cinsel bir kimlik kazandırmak için varsayılandan sapma” olduğunu
de bu görüşleri destekleyen somut bir Ancak gerçek, sınırlı bilgiye dayalı can attığımız bir organımız var; öne süren tuhaf görüş tamamen
kanıt henüz bulunamamıştır.
tahminlerden çok daha karmaşıktır. beynimiz… boşa çıkmış oluyor. Ötesinde,
erkek ve kadın beyinleri arasındaki
OTIZM SPEKTRUM BOZUKLUĞU ILE Erkekler ve kadınlar, beyinlerine farklılıklar aynı cins beyinlerde
BENZERLIK GÖSTERIYOR Kaynaklar
• A Concise History of Asperger Syndrome: bir cinsiyet kazandırmak için izlenen farklılıklardan daha
eşit derecede hevesli bence; “iyi keskin değil, yani cinsiyet ortak
The Short Reign of a Troublesome
veya güzel” olarak gördükleri parantezinin dışında bile her
Otizm ve Asperger Sendromu Diagnosis. Frontiers in Psychology,
duygu, düşünce ve davranışları, insanın beyni ilgi, davranış, tutum
arasındaki çok sayıda benzerlik 2016. https://www.frontiersin.org/
nedeniyle, birini diğeriyle karıştırmak articles/10.3389/fpsyg.2015.02024/full en kolay ve belirgin ortaklık ve karakter özellikleri açısından
son derece olasıdır. Son yıllarda • Behavioral, Cognitive and Neural Markers kurabildiklerine, hemcinslerine bir mozaik olarak nitelendirilebilir.
yapılan çalışmialar, hem nicel hem de atfederken, “kötü veya zayıf” Beyinlerine göre kadın veya erkek
of Asperger Syndrome. Basic and Clinical
nitel düzeylerde Asperger Sendromu olduğunu düşündüklerini karşı olarak sınıflandırabileceğimiz
Neuroscience, 2017. http://bcn.iums.ac.ir/ cinse yüklemek bunun en basit insanların sayısı önemsenmeyecek
ve Otizm Spektrum Bozukluğu
article-1-799-en.html nedeni olabilir. Ne çeşit bir kadar az olarak görünüyor.
arasında farklılıklar olduğunu
• Age-related differences in inhibitory güdüyle yapılırsa yapılsın, böyle bir
gösteriyor. Araştırmalarda, Aspergerli
control and memory updating in boys with ayrımın, en azından bir farklılığın Cinsel organlarımızla paket olarak
bireyler, otizmli bireylere kıyasla yaşa
Asperger syndrome. European Archives of varlığını incelemek için yapılan gelmeyen beyinlerimiz, bazı
özgü veya daha erken sözel gelişim,
titiz konuşma yeteneği, daha yüksek Psychiatry and Clinical Neuroscience, 2017. bir çalışmanın sonucu, beyin durumlarda maskülen (eril) tepkiler
sosyal karşılık alma isteği ve üstün https://link.springer.com/article/10.1007/ cinsiyetçileri için biraz hayal kırıklığı veren kadınları veya feminen
hayal gücü sergiledi. Bilişsel düzeyde, s00406-016-0756-8 yaratacak gibi. (dişil) tepki veren erkekleri, hatta
her türlü tepkiyi verebilen her iki
Aspergerli bireyler daha algısaldır • Asperger’s Syndrome: Hallmark of
Bin dört yüz beynin boz ve ak cinsiyetteki kişilerin de aslında sıra
ve otizmli bireylere kıyasla üstün bir Genius, or Just Another Form of Autism?
maddeleri ile bunlar arasındaki dışı olmadığının sağlam bir kanıtı.
sözel performansa ve görsel-uzamsal BrainBlogger/ Viatcheslav Wlassoff
bağlantıları, veri kümeleri
yeteneğe sahiptirler. (accessed May 6, 2021). http://www.
aracılığıyla manyetik rezonans Ancak skalanın erkek veya
brainblogger.com/2018/06/28/aspergers-
Ancak çalışma grupları içindeki büyük syndrome-hallmark-of-genius-or-just- görüntüleme kullanarak beynin kadın uçlarına düşen bölümleri
değişkenlik ve veri modellerindeki çeşitli anatomik alanlarına göre daha dikkatli incelemek için
another-form-of-autism/
çelişkiler, bu araştırmaların ana inceleyen bu çalışma, görülen yeterli klinik kanıtımız var; kimi
• Asperger's Syndrome. Autism Society farklılıkların en fazla olduğu ruhsal hastalıkların görülme
sınırlılıklarıdır. Yaşla birlikte Asperger
(accessed May 6, 2021). https://www. bölgeler üzerinde yoğunlaşmış, sıklığının belirgin bir cinsiyet farkı
ve otizm arasındaki ayrım önemli
autism-society.org/what-is/aspergers- adeta farklılıkların altını çizmek için gözetmesi. Bu konuda derinleşecek
ölçüde azalmaktadır. Yalnızca Asperger
syndrome/ yapılmış olsa da, bir “erkek veya kimyasal temelli “beyin cinsiyeti”
Sendromu'na özgü olduğu bilinen
• Asperger's syndrome. Harvard Medical kadın beyninden” bahsetmemize araştırmaların, hastalığa öze
biyobelirteçler olmadığından, Asperger
Sendromu'nu diğer bozukluklardan School, (accessed May 6, 2021). https:// izin vermeyecek sonuçlar ortaya tedavilerin geliştirilmesi konusunda
ayrı olarak sınıflandırmak özellikle www.health.harvard.edu/newsletter_ çıktı. Veri kümelerine verilen çığır açıcı olabileceği akılda
zordur. article/aspergers-syndrome tepkilerin her iki cinsiyette tutulmalıdır.
çoğunlukla örtüşen manyetik Kaynak: https://bilimfili.com/beynimiz-
• Gürkan Akçay - https://bilimfili.com/
rezonans görüntülerine neden bir-cinsiyeti-var-mi
Sendromun "biyolojik ve klinik olarak asperger-sendromu-bir-dahilik-isareti-mi-
teşhis edilmiş bir özelliğine" dair yoksa-otizmin-baska-bir-formu-mu