Page 18 - BİOMEDYA SAYI 44

18 BİYOTEKNOLOJİ VE YAŞAM BİLİMLERİ GAZETESİ MAYIS - HAZİRAN 2023 www.biomedya.com

BİTKİLER DE

İLETİŞİM KURAR MI?

Biyolog Muhyettin ŞENTÜRK

Bilimin biriken, yenilenen ve güncellenen leri de kendilerine özgüdür. Örneğin; biz
verileri ışığında günümüzde herhangi bir insanlar daha çok ses temelli bir ileti-
bilimsel problemin çözüme kavuşması şimi kullanmaktayız. Bitkilerde bilinen
eskisine göre daha hızlı olmaktadır. Bitki anlamda ses temelli bir iletişim yoktur.
biliminde de günümüzde sayısız problem Her ne kadar belli başlı bazı seslere
çözüme kavuşmaktadır. Örneğin; eski bi- duyarlılıklarının olduğu ve bu sayede
limsel verilerin yetersizliği ve bitkilerin iletişim de kurabildiklerini gösteren az
davranışları konusundaki yetersiz ça- sayıda yeni bilimsel çalışmaların oldu-
lışmalar sebebi ile bitkilerin ‘hareketsiz ğu bilinse de bu çalışmalardaki ve bu
hayvan’ betimine/tanımına sahip olma- konudaki verilerin de birikip yeterince
sına sebep olmuştur. Günümüz bilimsel doğrulanması bilimsel anlamda elzem
verileri bunu değiştirmiştir. olduğundan burada bu husustan ancak
bu kadar bahsedebilmekteyiz.
Bitkilerdeki hareket konusu diğer konu-
lara kıyasla daha eski bir konudur. Fakat Öte yandan diğer hayvanlar ve diğer can-
bitkilerdeki iletişim konusu nispeten lılar kimyasallar vs. ile iletişim kurarken
daha yenidir. Öyle ki konu üzerine biri- bitkiler de bu konuda neredeyse uzman-
ken veriler bilimin diğer dalları (örneğin dır. Örneğin; bitkilerin uçucu kimyasal-
genetik) geliştikçe buradaki veriler de larla hava yolundan iletişim kurduklarını
gelişip, güncellenmektedir. bilmekteyiz. Bu durum bitkilerin ‘koku’yu
da duyabildiklerini göstermektedir. Bu
Evet, bitkiler de iletişim kurarlar. Fakat uçucu kimyasal bileşiklere ‘biyojenik
her özellikleri gibi bitkilerin bu özellik- uçucu organik bileşikler’ (kısaca BUOB)