Page 12 - biomedya_59_sayi

12 BİYOTEKNOLOJİ VE YAŞAM BİLİMLERİ GAZETESİ KASIM - ARALIK 2025 www.biomedya.com

PLASTİKLER

DENİZ YAŞAMINI NASIL YOK EDİYOR?

Yeni araştırmalar, Atlantik deniz papağanı gibi cül olduğunu; deniz memelilerinin dini de düşündüğünüzde tehlikenin
ise yumuşak plastikler ve balıkçılık boyutunu hayal edin.”
deniz kuşlarının üç küp şekere yakın oranda ekipmanları nedeniyle daha fazla risk
plastik yutmasının ölümcül olabileceği altında olduğunu belirledi. Kaplumba- Okyanusta ne kadar plastik var?
ğalar hem yumuşak hem sert plastik-
uyarısını yapıyor. ler nedeniyle öldü. Bilim insanları, her yıl okyanusa 11
milyon tondan fazla plastiğin karıştı-
Çalışmaya göre, Atlantik deniz papa- ğını, bunların çoğunun tek kullanımlık
Okyanusa karışan plastikler, deniz ya- için ölümcül dozların çoğu kişinin dü-
ğanları gibi deniz kuşları için üç şeker ürünler olduğunu tahmin ediyor.
şamının çeşitliliği için “varoluşsal bir şündüğünden çok daha ciddi olduğu-
küpünden az plastik ya da iri baş (log-
tehdit” oluşturuyor; küçük miktarlar nu savunuyor. Bu, her dakika okyanusa bir çöp kam-
gerhead) deniz kaplumbağaları için iki
bile ölümcül olabiliyor. yonu dolusundan daha fazla plastik
beyzbol topundan biraz fazla plastik,
Denizlerdeki plastik hangi miktarda girdiği anlamına geliyor.
ölüm olasılığını yüzde 90’a çıkarıyor.
Ocean Conservancy uzmanlarının ba- tehlikeli?
şını çektiği çarpıcı bir araştırma, kır- Bununla birlikte 1986’dan bu yana
Liman muturları gibi deniz memelileri
mızı listede yer alan tehdit altındaki Ocean Conservancy bilim insanları, Ocean Conservancy’nin yıllık kıyı te-
için futbol topu büyüklüğünde plastik,
binlerce türün plastikleri tehlikeli dü- ölüm nedeni ve plastik yutma bilgisi mizliği kapsamında 19 milyondan fazla
ölüm olasılığını yüzde 90’a çıkarıyor.
zeylerde tükettiği konusunda uyarıyor. bulunan, dünya genelinden 10 bin 412 gönüllü, sahiller ve su yollarından bir
Bu durum, sahilleri ve su yollarını çöp- hayvan otopsisini analiz etti. Denizlerdeki plastikler ‘varoluşsal bir milyondan fazla kilogram çöpü uzak-
ten arındırmaya yönelik küresel çaba- tehdit’ laştırdı.
lara rağmen yaşanıyor. Buna, 57 türden 1.537 deniz kuşu, yedi
türden 1.306 deniz kaplumbağası ve 31
Ocean Conservancy’nin Okyanus Plas- Çalışmanın kıdemli yazarı Dr. Chelsea
Ulusal Bilimler Akademisi’nin Procee- türden 7 bin 569 deniz memelisi dahil- tiklerini Sonlandırma programının Rochman, “Dünya çapında hükümetler
dings dergisinde yayımlanan çalışma, di. başkan yardımcısı ve çalışmanın ortak plastik kirliliğini nasıl ele alacaklarıyla
en büyük riski hangi plastik türlerinin yazarı Nicholas Mallos, “Bu araştırma, boğuşuyor ve politika kararlarını bilgi-
oluşturduğunu net biçimde ortaya Veri setindeki tüm deniz kaplumbağa- okyanuslardaki plastiğin gezegenimiz- lendirmek için bilim temelli hedefler
koymayı amaçlıyor. Buna, poşetler ve larının neredeyse yarısının (yüzde 47), deki yaşamın çeşitliliği için nasıl varo- arıyor,” diyor.
gıda ambalajları gibi yumuşak, esnek deniz kuşlarının üçte birinin ve deniz luşsal bir tehdit olduğuna gerçekten
plastikler ile içecek şişeleri gibi bütün memelilerinin yüzde 12’sinin ölüm dikkat çekiyor,” diyor. “Bu araştırma, karar vericilerin riske
ürünlerden ve parçalardan kaynakla- anında sindirim sistemlerinde plastik ilişkin eşikleri anlayarak biyolojik çe-
nan sert plastikler de dahil. vardı. Kaydedilen hayvanların her be- “Plastiklerin yenmesi, deniz yaşamının şitliliği daha iyi koruması için önemli
şinden biri plastik yutmuştu.
plastik kirliliği krizi nedeniyle tehdit bir temel sunuyor.”
Araştırmacılar ayrıca ne kadar plastik edilmesinin yalnızca bir yolu. Dolan-
miktarının “fazla” sayılması gerektiğini Araştırmacılar, kauçuk ve sert plastik- mayı ve plastiklerden sızan zehirli Kaynak:
anlamaya çalışıyor ve deniz canlıları lerin deniz kuşları için özellikle ölüm- kimyasalların sürekli var olan tehdi- https://tr.euronews.com/green/