Page 8 - biomedya_59_sayi
P. 8
08 BİYOTEKNOLOJİ VE YAŞAM BİLİMLERİ GAZETESİ KASIM - ARALIK 2025 www.biomedya.com
Nanosurf DriveAFM
Yüksek Çözünürlüklü
Atomik Kuvvet
Mikroskobu
'ANAHTAR GENİ' BULUNDU
Bilim insanları, AP2A1 adlı protein alt
biriminin baskılanmasının hücrelerde 149 MİLYON YILLIK
yaşlanmayı tersine çevirdiği, artışının ise
yaşlanmayı hızlandırdığı kaydedildi. FOSİL BULUNDU
Bilim insanları, hücresel düzeyde yaş- AP2A1’in baskılanması, yaşlanmayı
lanmayı tersine çevirebilecek anahtar tersine çevirerek hücresel yenilenmeyi Çin'in güneydoğusundaki Fujian
proteini keşfetti.
teşvik ederken, genç hücrelerde AP2A1 eyaletinde Jura dönemine ait iki kuş fosili
aşırı ifadesi, yaşlanmayı hızlandırdı”
Osaka Üniversitesi’nden araştırma-
diye konuştu. keşfedidi. Fosiller, yaklaşık 149 milyon yıl
cılar, AP2A1 adlı protein alt biriminin,
yaşlanmış hücrelerin benzersiz yapısal öncesine tarihleniyor. Kelebek kanadı, 20 µm
Araştırmacılar ayrıca, AP2A1’in, hücre-
organizasyonunda önemli bir rol oyna-
yabileceğini tespit etti. AP2A1’in baskı- lerin etraflarındaki kolajen matrise tu-
lanmasının hücrelerde yaşlanmayı ter- tunmalarına yardımcı olan bir protein
Çin Bilimler Akademisi’nden bir araş- Başka fosiller var mı?
sine çevirdiği, artışının ise yaşlanmayı olan integrin β1 ile yakından ilişkilen-
tırma ekibinin, Çin’in güneydoğusun-
hızlandırdığı kaydedildi.
dirildiğini ve her iki proteinin de hücre
daki Fujian eyaletinde Jura dönemine Bugüne kadar, Jura dönemine ait tek
içindeki stres lifleri boyunca hareket ait iki kuş fosili keşfettiği açıklandı. AFM teknolojisinde istikrar ve yüksek performans bir arada
Yaşlanmaya benzer davranışları kabul gören kuş türü Archaeopteryx’ti.
ettiğini buldu. Açıklamada, integrin Archaeopteryx, tüylerle kaplı kanatlara
incelediler
β1’in fibroblastlarda hücre-alt tabaka Yaklaşık 149 milyon yıl öncesine ta- sahip olsa da uzun ve sürüngen ben-
Çalışmanın başyazarı Pirawan Chan- yapışmalarını güçlendirdiği ve bu du- rihlenen fosiller, kuşların erken evrim zeri kuyruğuyla dinozorları andırıyor- Nanosurf'un devrim niteliğindeki AFM uç tarama sistemi DriveAFM, tüm
sürecine ışık tutarken, Jura döneminin
tachotikul, “Yaşlanmış hücrelerin bü- rumun, yaşlanmış hücrelerin kalınla- du. Son çalışmalar, Archaeopteryx’in
sonunda kuş çeşitliliğinin başladığını
yük boyutlarını nasıl koruduklarını şan veya yükselen yapılarının nedenini kuşlarla doğrudan bağlantılı olmaya-
kanıtlayan en güçlü bulgular arasında
anlamış değiliz. Bir ilginç ipucu, stres açıklayabileceği bildirildi. bileceğini ve dinozorların bir alt grubu numunelerde olağanüstü performans sağlar. Sayısız uygulamada kulla-
liflerinin yaşlanmış hücrelerde, genç yer alıyor. olan Deinonychosauria’ya ait olabile-
hücrelere göre çok daha kalın olması. ceğini gösterdi. Bu durum, Jura döne-
Chantachotikul, “Bulgularımız, yaşlan- Araştırmacılar, keşfedilen iki fosilden
Bu da bu liflerdeki proteinlerin, hücre- mış hücrelerin, genişlemiş stres lifleri minde kesin olarak kuşlara ait başka nabileceğiniz benzersiz ve düşük gürültülü mimarisi, nano ölçekte yüksek
lerin büyük boyutlarını desteklemede birine ‘Baminornis zhenghensis’ adını fosillerin olup olmadığı sorusunu gün-
boyunca AP2A1 ve integrin β1’in hare- verdi. Bu fosil, gelişmiş ornithothora-
yardımcı olduğunu gösteriyor” dedi. deme getirdi.
ketiyle, hücre dışı matrise güçlendiril- cine (omuz ve kalça kemikleri modern çözünürlüklü veri toplamanıza imkan verir.
Araştırmacılar, bu olasılığı incelemek miş yapışma yoluyla büyük boyutlarını kuşlara benzer) özelliklerinin yanı sıra, Araştırmacılar tarafından keşfedilen
ilkel dinozor benzeri bir el yapısına sa-
için AP2A1’i (Adaptör Protein Komplek- koruduğunu gösteriyor” ifadelerini ikinci fosil ise yalnızca bir furcula-
si 2, Alfa 1 Alt Birimi) inceledi. AP2A1, kullandı. hip olmasıyla dikkat çekiyor. Bu özel- dan (köprücük kemiği birleşimi) olu-
yaşlanmış hücrelerde, özellikle fibrob- likler, erken dönem kuş evriminde mo- şuyor. Yapılan geometrik morfometri
lastlar ve epitel hücrelerinde, stres lif- zaik evrimin rolünü gösteriyor.
Yaşlılığa bağlı hastalıklara çözüm ve filogenetik analizler, bu furculanın
lerinde artmış bir şekilde bulunan bir olabilir Ornithuromorpha grubuna ait olabi-
protein. Bilim insanları, AP2A1 ifadesini ‘Baminornis zhenghensis’in kısa kuy-
yaşlı hücrelerde ortadan kaldırarak ve ruğunun ucunda, modern kuşlarda leceğini gösteriyor. Ornithuromorpha,
Araştırma ekibi, bu çalışmanın yaşlılık- Kretase dönemine ait çeşitli kuşları
genç hücrelerde aşırı göstererek, yaş- da bulunan ‘pygostyle’ adlı bileşik bir
lanmaya benzer davranışları inceledi- la ilişkilendirilen hastalıklar için yeni kemik yapısı yer alıyor. Bu yapı, kuş- içeren bir grup olarak biliniyor. Fakat
ler. bir tedavi hedefi sağlayabileceğini de larda kısa kuyruğun evrimini yaklaşık fosilin zayıf korunmuş olması nedeniy- Daha fazla bilgi için
söyledi. 20 milyon yıl geriye taşıyan en eski le yeni bir tür olarak adlandırılmadı ve
‘Genç hücrelerde yaşlanmayı kayıt olarak kabul ediliyor. Çalışma- kuşlarla olan bağlantısının kesinleş- bize ulaşın.
hızlandırdı’ Kaynak: gazeteduvar.com.tr/ nın sonuçları bilim dünyasında dikkat mesi için daha fazla fosil bulgusuna
çekerken, kuşların evrimsel sürecini ihtiyaç duyuluyor.
Kıdemli yazar Shinji Deguchi, “So- anlamak adına önemli bir adım olarak 0312 472 73 96 / www.terralab.com.tr
nuçlar çok ilginçti. Yaşlı hücrelerde görülüyor. Kaynak: gazeteduvar.com.tr

