Biomedya - Biyoteknoloji & Yaşam Bilimleri

Çin Bilimler Akademisi Sinirbilimi Enstitüsünden Qiang Sun; klonlanmış Makak maymunlarının bazı kanserler, metabolizma ve bağışıklık bozuklukları da dahil olmak üzere genetik temelli hastalıkların incelenmesi için bir model olacağını söyledi.

Zhong Zhong sekiz hafta, Hua Hua ise altı hafta önce dünyaya geldi. Araştırmacılar maymunların biberonla beslendiğini ve şu an normal bir gelişim sürecinde olduklarını söylüyor. Önümüzdeki aylarda daha fazla makak maymun klonunun doğması bekleniyor.

“Bu insan klonlamak için atılan bir adım değil”

Londra'daki Francis Crick Enstitüsü'nden Robin Lovell-Badge, Zhong Zhong ve Hua Hua'yı klonlamak için kullanılan tekniğin "çok verimsiz ve tehlikeli bir prosedür" olduğunu söylüyor ve ekliyor "Bu çalışmalar, insan klonları elde etmek için atılan bir adım değildir."

Kent Üniversitesi'nden Prof. Dr. Darren Griffin; yaklaşımın insan hastalıklarını anlamada faydalı olabileceğini, ancak etik kaygıları arttırdığını belirtiyor. Griffin "Deneylerin uygulanma alanının dikkatli bir şekilde düşünülmesi gerekiyor" diyor.

Dolly, Edinburgh Roslin Enstitüsünde klonlanarak 20 yıl önce tarihe geçti. Bilim insanları o zaman, yetişkin bir hücreden ilk defa bir memeli klonlamışlardı. O günden bu yana; sığır, domuz, köpek, kedi ve fareler de dahil olmak üzere aynı somatik hücre nükleer aktarım tekniği (SCNT) kullanılarak birçok memelinin klonlanması sağlandı.

Bu yöntemde, yetişkin bir canlıdan alınan hücre çekirdeği, hücre çekirdeği çıkarılmış bir embriyo hücresine aktarılır. Zhong Zhong ve Hua Hua; bu teknikle klonlanan ve insan olmayan ilk primatlar, yani iri beyinli yüksek memeliler. Primat grubuna dâhil olan türler arasında goril, orangutan, şempanze, gibon ve insanlar memeliler yer alıyor.

1999'da, iki benzer klon oluşturmak için bir Hint şebeğinin embriyosu ikiye bölünmüştü. Bu teknikle doğan bebek maymunlarından biri olan Tetra, dünyanın ilk klonlanmış maymunun unvanını taşıyor. Ancak bu teknik karmaşık bir DNA transferi sürecini içermiyor.

“Çok kez başarısız olduk”

Bilim insanları klonlama için gerekli olan DNA’yı fetal hücrelerden (fetüslerin organlarında bulunan birincil kök hücreler) sağladı. DNA yumurtalara aktarıldıktan sonra, embriyo gelişmesini durdurabilecek olan genleri değiştirmek için de genetik programlama kullanıldı. 79 girişimin sonucunda Zhong Zhong ve Hua Hua hayatta kalmayı başardı.

Dr. Sun; "Birkaç farklı yöntem denedik, ancak sadece birisi çalıştı. Bir maymunu başarılı bir şekilde klonlamanın bir yolunu bulmak için önce çok kez başarısız olduk" dedi.

Bilim insanları, ABD Ulusal Sağlık Enstitüleri tarafından belirlenen hayvansal araştırmalar için katı uluslararası yönergeleri izlediklerini söylüyor.

Aynı zamanda Şanghay'daki Çin Bilimler Akademisinin ortak araştırmacısı Dr. Muming Poo; "Dünyadaki insan olmayan primatları kullanarak yapılacak araştırmaların, çok sıkı etik standartlara bağlı olması gerektiğinin bilincindeyiz" diyor.

Kaynak:

bbc.com/news/health-42809445