Biomedya - Biyoteknoloji & Yaşam Bilimleri

Ayağın içe basması, düztabanlık, kalça çıkığı gibi problemler çocuklarda sık görülen ve aileleri endişelendiren sorunlar arasında yer alıyor. Erken tanı ile çocukluk dönemindeki ortopedik sorunların tespit edilmesi ise tedavi için büyük önem teşkil ediyor. Bu konuda evde basit testler ile tanı koyabileceğiniz yöntemleri ve sorunların büyümemesi için alınması gereken önlemleri uzmanımızdan öğreniyoruz.

Bazı hastalıklar erken dönemde belirti vererek işleri kolaylaştırıyor, bazıları ise ya hiç sinyal vermediğinden ya da bu sinyallerin bir hastalığa işaret edebileceğinin farkına varılmadığından tedavisinde daha güç durumlarla karşılaşılabiliyor. Bir hastalığın tanısını koyabilmek için öncelikle bir şikâyete sebep olması gerekir. Ancak aileler çocuklarında bir şikâyet sezinlemeseler de, yapacakları gözlemle bazı durumlarda basit bulgulardan altta yatan rahatsızlığı ortaya çıkarabilir. Böylece tanı ve tedavi için hekime erken dönemde ulaşılabilmiş olur. Çocukluk döneminde sorunlara erken tanı konulması ise son derece önem taşır.

Çocukluk döneminde en sık görülen ortopedik rahatsızlıkları ve teşhis yöntemlerini aşağıdaki gibi sıralayabiliriz.

Skolyoz (Omurga Eğriliği)

Omurganın sağa ya da sola doğru eğilmesi anlamına gelen skolyoz, özellikle bazı durumlarda küçük çocuklarda ilerleyici olabiliyor. İleri derece skolyoz kolayca fark edilirken, derecesi küçük skolyoz gözden kaçabiliyor. Çocuk büyüdükçe de derecesi artıp tedavisi zorlaşabiliyor. Bu nedenle erken tanı çok önemli.

Çocuğunuzda skolyoz olup olmadığını anlamak için; sırtını çıplak halde kontrol edin. Ayaklarını aynı hizada tutup, dizlerini bükmeden öne doğru eğilmesini isteyin. Bu sırada sırt ve bel kısmının sağ ve sol tarafını karşılaştırın. Bir tarafın daha yüksekte olması durumunda mutlaka ortopedi uzmanına başvurun.

Düztabanlık

Düztabanlık ya da taban düşüklüğü çocuklarda sık rastlanan bir sorun. Ayağın iç tarafındaki kavisin normalden daha az ya da hiç olmaması düztabanlığa işaret eder. Sağlıklı bir çocukta 3 yaş civarı bu kavis ortaya çıkarken, bu kavisin oluşması 10-11 yaşına kadar da uzayabilir. Esnek düztabanlıkta çoğunlukla tedavi gerekmezken, sert düztabanlıkta nedene göre tedavi uygulanıyor.

Çocuğunuzda düztabanlık olup olmadığını basitçe gözlemleyebilirsiniz. Bunun için çocuğunuzu her 2 ayağının üzerine basarken, dizden altını ve ayaklarını çıplakken inceleyin. İç taraftaki kavisin olmaması düztabanlık açısından anlamlıdır. Yine çocuğun ayaklarına arkadan bakıldığında normal bir ayakta sadece serçe parmaklar görüleceğinden, birden fazla parmağın görülmesi durumunda da mutlaka hekime başvurulmalıdır.

Kalça Çıkığı

Kalça gelişim geriliği denilen displazi; her 100 yeni doğan bebeğin 1’inde görüldüğü gibi,  çıkık ya da yarı çıkık her 1000 yenidoğanın 1’inde görülüyor. Erken tanı kritik önem taşıyor, aksi halde tedavi geciktiğinde sakatlığa neden olabiliyor.

Bacaklardaki boğumlarda asimetri olması, bir bacakta kısalık olması ya da kalçanın yana doğru açılmasındaki azlık önemli bulgular arasında yer alıyor.  Bebeğinizi alt tarafı çıplakken, kalçaları uyluk ve gövde arasında 90 derecelik açı olacak şekilde bükün ve sonrasında her iki yana doğru açın. İki taraf arasında açılma farkı olması durumunda hekime başvurun.  

İçe Basma

Ailelerin çocuklarında fark ettiği “içe basma” genellikle masum bir durumdur. İçe basmanın sebepleri arasında sıklıkla 3 durum vardır. Bunlardan bir tanesi uyluk kemiğinin üst ucunun öne doğru dönüklüğünün normalden fazla olmasıdır. Bu durum muayene ile kolaylıkla anlaşılır. Tanı için görüntüleme yöntemlerine ihtiyaç duyulmaz ve 10 yaşına kadar büyük çoğunluğu düzelir. İçe basmanın sık rastlanılan diğer sebebi kaval kemiğinin içe doğru burgu şeklinde dönmesidir. Radyolojik incelemeye gerek duyulmaz. Tedavi gerektirmeyen bir durum olup, 4-6 yaşına kadar genellikle düzelir. Bir diğer neden ise ayak tarak kemiklerinin içe doğru eğilmesidir. 4 yaşına kadar kendiliğinden düzelmezse tedavi gerektirir. En sık karşılaşılan bu üç sebep dışında; bacak boylarında eşitsizlik, içe basmanın tek taraflı olması ve ağrının eşlik etmesi gibi durumlara karşı dikkatli olunmalıdır.