Biomedya - Biyoteknoloji & Yaşam Bilimleri

Son 150 yılda atmosferdeki emisyon artışının neredeyse tamamı beşeri faaliyetler sonucu gerçekleşmiştir. Sera gazı oluşumunun en büyük nedenleri elektrik, ısınma ve ulaşım için fosil yakıtların yakılmasıdır.

Başlıca sera gazı kaynakları şunlardır:

Taşımacılık: (2016 yılı sera gazı emisyon değerlerinin yaklaşık olarak yüzde 28.5’ini oluşturmaktadır.) Ulaşım sektörü, en büyük sera gazı emisyon payını kapsamaktadır. Ulaşımdan kaynaklanan sera gazı emisyonları öncelikle otomobil, kamyon, gemi, tren ve uçak için fosil yakıtların kullanılmasıdır. Taşımacılıkta kullanılan yakıtın yüzde 90’ından fazlası bezin ve dizel yakıtlardır.

Elektrik üretimi: (2016 yılı sera gazı emisyon değerlerinin 28.4’ü) Elektrik üretimi, sera gazı emisyonlarının en büyük ikinci payını oluşturmaktadır. Elektriğin yaklaşık yüzde 68’i, çoğunlukla kömür ve doğal gaz olmak üzere fosil yakıtların yanmasından elde edilmektedir.

Sanayi: (2016 yılı sera gazı emisyon değerlerinin yüzde 22’si) Sanayiden kaynaklanan sera gazı emisyonları, esas olarak enerji için fosil yakıtların yakılması ve ham maddeden ürün elde etmek için gerekli olan bazı kimyasal reaksiyonların gerçekleşmesinden kaynaklanan sera gazı emisyonlarından meydana gelmektedir.

İşletme ve Konut: (2016 yılı sera gazı emisyon değerlerinin yüzde 11’i) İşletme ve konutlardan kaynaklanan sera gazı emisyonları, ısınma için kullanılan fosil yakıtlar, sera gazı içeren bazı ürünlerin kullanılması ve atıkların işlenmesinden kaynaklanmaktadır.

Tarım: (2016 yılı sera gazı emisyon değerlerinin yüzde 9’u) Tarım kaynaklı sera gazı emisyonları, hayvancılık, zirai ilaçlar ve gübre kullanımı gibi nedenlerden oluşmaktadır.

Arazi Açma ve Ormancılık: (2016 yılı sera gazı emisyon değerlerinin yaklaşık yüzde 1-2’si)  Ormanlar küresel ısınmaya neden olan gazların tutulmasında büyük öneme sahiptir. Tarım arazilerinin açılması, yerleşim yerlerinin orman bölgelerine yapılması ve orman yangınları, emisyon değerlerinin yükselmesine neden olmaktadır.

EMİSYON DEĞERLERİ VE EĞİLİMLERİ

Emisyon değerleri 1990 yılından bu yana yaklaşık olarak yüzde 2 oranında artış göstermiştir. Ekonomik faaliyetler, yakıt fiyatları ve diğer faktörlerden dolayı emisyon değerleri yıldan yıla artış veya azalış gösterebilir.

Emisyon değerlerinde son yıllarda düşüş gözlemlenmiştir.  Bu düşüş büyük ölçüde fosil yakıtların azalması, elektrik üretiminde alternatif kaynak ve yöntemlere geçiş, otomotiv sektöründeki emisyon standartlarının iyileştirilmesi gibi sebeplerden gerçekleşmiştir.

Kaynaklar:

·       Ekrem Kuşan / https://www.bilim.org/sera-gazi-emisyon-kaynaklari/

·       epa.gov