Biomedya - Biyoteknoloji & Yaşam Bilimleri

Mikroorganizmalar, yaşamın devamlılığı için son derece önemli canlılardır. İklim olaylarının düzenlenmesinden besinlerin ayrıştırılmasına kadar ekosistemdeki birçok süreçte kritik rollere sahip olmakla birlikte mikrooganizmalar tarafından üretilen savunma bileşikleri, antibiyotiklerin ve diğer önemli ilaçların ana kaynağıdır.

Fleming'in rastgele bir küfte penisilin keşfetmesinden neredeyse bir yüzyıl sonra, bilim insanları yeni antibiyotikler ve diğer ilaçlar için mikroorganizma aramaya devam etseler de bugüne kadar yapılan çalışmaların hiçbirinde; toprak ve deniz dibinde yaşayan, bazen mantar gibi davranmalarına rağmen aslında bir bakteri ailesi olan Actinobacteria’lar kadar iyi sonuçlar elde edilemedi.

20.000'den fazla mikrop türevli ilaç adayının yaklaşık yarısının Actinobacteria’lar tarafından üretildiği bilinmektedir. Karada yeni türlerin kaynağı tükenme tehlikesiyle karşı karşıyadır ancak nispeten daha az keşfedilmiş deniz Actinobacteria’larının daha zengin biyoaktif mikrobiyal molekül kaynağı olduğu düşünülmektedir.

Deniz Actinobacteria’larından türetilen bilinen bazı yeni ilaç molekülleri olduğundan bahseden Dr. Maria de Fátima Carvalho; günümüzde klinik deneylerde bulunan antikanser ajan salinosporamid A; hastane enfeksiyonları olarak bilinen MRSA ve tüberküloz gibi ilaca dirençli enfeksiyonlara karşı etkili olan birkaç yeni antibiyotiğin de bu ilaçlar arasında bulunduğunu belirtti.

Genellikle deniz tabanındaki sedimentlerde bulunan Actinobacteria’lar, kahverengi alg olarak da tanınan deniz yosunları dâhil birçok organizmanın içinde de yaşayabilir. “Laminaria ochroleuca” olarak bilinen bir kahverengi alg türü; “Yosun ormanları” adı verilen ve dünyanın en çeşitli ve en verimli ekosistemleri arasında olan karmaşık yapıları meydana getirmektedir.

Diğer yosun türlerinde, Actinobacteria'nın besin ve barınma karşılığında konak canlıya yeni ilaç adaylarının kaynağı olabilecek koruyucu bileşikler sağladığı bilinse de günümüze kadar L. ochroleuca'da yaşayan Actinobacteria’yı tanımlayan kimse olmamıştı. Yaygın bir yosun türü olan Laminaria ochroleuca’nın antimikrobiyal, antikanser aktiviteleri ve potansiyel yeni ilaç adayları ile zengin bir bakteri kaynağı olduğunu ilk kez ortaya koyan bir çalışma Frontiers in Microbiology’de yayınlanmıştır.

Analiz için Portekiz'in kuzeyindeki kayalık bir kıyıdan alınan L. ochroleuca örneğinin laboratuvardaki altı haftalık kültüründen sonra örnekten 90 Actinobacterial suşu izole edildi. Bu Actinobacteria suşlarından elde edilen ekstreler daha sonra antimikrobiyal ve antikanser aktiviteleri açısından tarandı.

Actinobacterial ekstrelerinin 45’inin Candida albicans, Staphylococcus aureus veya her ikisinin de büyümesini engellediği hatta bazı ekstraktların son derece düşük konsantrasyonlarda bile bu patojenlere karşı aktif olduğu ayrıca bazılarının da seçici antikanser aktivite gösterdiği gözlemlendi. Ayrıca ekstraktların yedisi, kanser dışı hücreler üzerinde hiçbir etkileri olmamakla birlikte; meme ve özellikle sinir hücresi kanserlerinin büyümesini inhibe etti. İnhibisyon özellikleri ve gösterdikleri aktiviteler göz önüne alındığında Actinobacteria’lar pek çok ilacın keşfedilmesinde gelecek için umut vadetmektedir.

Kaynak: Sciencedaily