Araştırma
Vikinglerin Sağlık Sorunları: CT Tarama ile Keşfedilen Hastalıklar
İşte İsveç Göteborg Üniversitesi'ndeki araştırmacılar, yıllar önce Västergötland İlçesi'nin Skara kasabasındaki bir arkeolojik alanda bulunan 15 bireyin kalıntılarını inceledi.
2005 yılında, kasabanın tarihi Varnhem Manastırı yakınlarında yapılan kazılar, 10. ve 12. yüzyıllar arasında yaşamış 300'den fazla kişinin iskelet ve diş örneklerini içeren bir Viking mezarına rastladı. O zamandan bu yana bazı diş kayıtları analiz edilse de, araştırmacılar, iyi korunmuş kafataslarını ayrıntılı bir şekilde inceleme fırsatı bulamamıştı.
Sonunda bu durum, bilgisayarlı tomografi (CT) tarama teknolojisi sayesinde değişti. Görüntüleme tekniği kullanarak, adli diş hekimliği uzmanları, arkeologlar ve radyologlardan oluşan disiplinler arası bir ekip, ölümlerinde 20 ila 60 yaşları arasında olan 9 erkek ve 6 kadının kafataslarını inceledi. 18 Şubat’ta BDJ Open dergisinde yayımlanan sonuçlar, o dönemdeki Vikinglerin, maxillofacial hastalıklar, artrit zorlukları, sinüs enfeksiyonları ve diğer rahatsızlıklarla mücadele ettiğini gösteriyor. Bu sorunların çoğu, tekrarlayan sağlık problemleri oluşturmuş olabilir ve birçoğu nihayetinde ölümcül olabilirdi.
Vikinglerin Sağlık Durumuna İlişkin Bulgular
“Bakacak çok şey vardı. Bu bireylerde birçok hastalık belirtisi bulduk,” diyor çalışmanın başkanı ve Göteborg Üniversitesi araştırma görevlisi Carolina Bertilsson, bir açıklamada. “Tam olarak nedenini bilmiyoruz. Yumuşak dokularda inceleme yapamıyoruz çünkü artık mevcut değiller, ancak iskelet yapılarında bırakılan izleri görebiliyoruz.”
Bertilsson ve meslektaşlarına göre, sonraki incelemeler, erken Hristiyan toplumunda yaşayan birçok kişinin "sayısız ağız ve yüz hastalığından" mustarip olduğunu ortaya koydu; bunlar arasında sinüzit, otit ve enfeksiyonlar da bulunuyordu. Bu tür sorunlar, yalnızca görsel analizle tespit edilemeyecek kadar gizliydi ve ancak CT tarama teknolojisi sayesinde keşfedilebildi.
15 Viking'in 11'inin, bakteriyel enfeksiyonlar ve diş çürümelerinin yol açtığı perlaptikal lezyonlar gösterdiği belirlendi. Bu lezyonlar tedavi edilmezse, genellikle apselere yol açar ve günümüzde kök kanal tedavisi gibi işlemlerle tedavi edilmesi gerekir.
“Birçok durumda, lezyonların kemik sınırları delinmiş ve ya maksiller sinüs ya da ağız boşluğuyla iletişim kurmuş,” diye yazıyor ekip, ve “bir vakada lezyonun kenarları difüzleşmişken, diğerinde kist benzeri bir lezyon gözlemlendi” ekliyorlar. Kısacası, İsveç Vikinglerinin diş hijyeni pek iyi değildi.
Modern Tedavi Olmadan Yaşamak
“Antibiyotikler veya diğer modern tedavi yöntemleri bulunmadığı bir dönemde, bu koşullar oldukça zorlayıcı olmalıydı,” diyor araştırma ekibi. Ayrıca, bu enfeksiyonların bazıları, bakterilerin yayılması ve sepsis yoluyla ölüme neden olmuş olabilir.
Araştırmacılar, küçük örneklem büyüklüğü nedeniyle daha büyük tarihsel sonuçlar çıkarmakta temkinliydiler, ancak bu projenin, CT tarama ekipmanları kullanarak ne kadar çok arkeolojik bilgi edinilebileceğini vurgulamak istediklerini belirtiyorlar. Her şeyin ötesinde, bu kronik sağlık sorunlarının bilinmesi, Viking yaşamlarını daha iyi anlamamıza yardımcı oluyor.
Kaynak: popsci.com