Mikrobiyoloji
Bağışıklık hücrelerinin doku üzerindeki hareketleri kayda alındı
Bir patojen, hücrelerimize saldırdığında vücuttaki savunma sistemini harekete geçiyor. Peki, akyuvarlar gibi bağışıklık hücreleri patojen mikroorganizmalara ulaşmak için nasıl bir yol izliyor?
Yeni bir çalışmada bilim insanları, bir tür beyaz kan hücresi olan sitotoksik T lenfosit hücrenin (CTL), patojenlere ulaşmak için tıpkı acil durum araçlarının yolunu açan bir kar küreme aracı gibi doku içinden tünel kazabildiğini gösterdiler.
Araştırmacıların "seri katiller" olarak tanımladığı CTL'ler, vücut içerisinde gezerek sorunlu hücreleri araması ve bulunan bu enfekte olmuş, kanserli ya da diğer hasarlı hücreleri yok etmesiyle biliniyor. CTL'lerin aradığı hedef hücrelerin sayısı bir hastalığın ya da enfeksiyonun başlangıcında düşüktür, bu nedenle CTL'nin hızlı tespit yeteneği, etkili bir bağışıklık için önem taşıyor.
Almanya'daki Saarland Üniversitesi'nden bilim insanlarının yürüttüğü bu çalışma, bazı CTL'lerin, dokuların önemli bir bileşeni olan hücre dışı matris (ECM) aracılığıyla kanallar oluştururken yavaş hareket ettiğini gösteriyor. Esas olarak kolajen adı verilen proteinlerden oluşan ECM, neredeyse tüm hücresel işlevlerde önemli bir rol oynuyor.
Almanya’daki Saarland Üniversitesi’nden Heiko Rieger, "Kolajen ağlarında bağışıklık hücrelerinin göçünü ve etkileşimlerini anlamak, bağışıklık tepkisinin altında yatan ayrıntıları ortaya çıkarmak ve etkili tedavi stratejileri geliştirmek için çok önemlidir" dedi.
Çalışma kapsamında ekip, hücre dışı matrisin bir modelini oluşturmak için ineklerden alınan kolajen kullandı ve daha sonra insan CTL'lerinin bu matris boyunca nasıl ilerlediğini gözlemledi. Yapılan deneyler, T hücrelerinin bu tüneller aracılığıyla birbirini takip ettiğini gösterdi. Bu noktada yukarıdaki animasyonda da görebileceğiniz üzere yollar bir kere oluşturulduktan sonra diğer hücreler daha hızlı bir şekilde hareket edebiliyor.
Çalışmanın sonuçları Biophysical Journal’da yayınlandı:
https://www.cell.com/biophysj/fulltext/S0006-3495(20)30825-0