Bütün Influenza A Virüslerini Tanıyabiliecek 'Evrensel Grip...

Bütün Influenza A Virüslerini Tanıyabiliecek 'Evrensel Grip Aşısı'

Grip, influenza virüslerinin neden olduğu solunum yolu rahatsızlığıdır. Hafif dereceden ağır dereceye kadar değişen gribi önlemenin en iyi yolu her yıl aşı yaptırmaktan geçiyor.

15 Aralık 2016, Perşembe

Mevsimlik grip aşısı, aşıdan yaklaşık 2 hafta sonra antikorların vücutta geliştirilmesi prensibine dayalı çalışır. Bu antikorlar, virüse bağlanır ve hücrelere bulaşmasını önler. Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (CDC), her yaştan herkesin grip aşısı yaptırmasını önerir. Mevsimsel grip aşısı, önümüzdeki sezonda en sık rastlanması muhtemel olan üç veya dört influenza virüsüne karşı koruma sağlayabiliyor.

Tüm bunlara rağmen, Dünya Sağlık Örgütü’ne (WHO) göre, yıllık grip salgınları sonucu 3-5 milyon ağır hastalık vakasının oluşması ve 250.000-500.000 can kaybı öngörülüyor.
İnfluenza
Antikorlar iki şekilde çalışıyor:

1. Virüse bağlanarak hücrelere bulaşmasını engelleyenler,

2. Virüse bağlandıktan sonra bağışıklık sisteminizin (Efektör T) hücrelerini uyararak virüsün bulaştığı hücreleri öldürmesini (sitotoksik özellik) sağlayanlar.

Şimdiye kadar her grip antikorunun bağışıklık sistemi hücrelerini bir şekilde virüs bulaşan hücrelere doğru çekebildiği düşünülüyordu. Ancak son yapılan detaylı çalışma ile, belirli antikorların hem virüsün yıldan yıla değişmeyen bölgelerini tanırken hem de daha etkili şekilde beyaz kan hücrelerini aktifleştirebildiği gözlendi.

Mevsimlik grip aşısı, virüse bağlanan ve hücrelere bulaşmasını önleyen antikorlar üretmek suretiyle çalışır (A). Evrensel grip aşısı da bunu yapıyor, ancak bunun yanında virüs bulaşan hücreleri yok etmek için beyaz kan hücrelerinden yardım alarak tedaviyi bir adım daha ileri götürebiliyor (B).

‘Evrensel grip antikorları’, virüs değiştikçe ve mutasyona uğrarken, virüsün yıldan yıla değişmeyen bir bölümünü algılar ve aynı zamanda bağışıklık sistemini de uyararak ömür boyu koruyucu etkileri olan bir özelliğe sahip olabiliyor.

Çalışma mekanizması

İnfluenza A virüs türlerini nötrleştirici antikorların üretilmesinin, enfeksiyonlara karşı güçlü koruma sağladığı biliniyor. Bu antikorların çoğunluğu, hemagglütinin (HA) kafa alanına bağlanır ve reseptör bağlanma yerini bloke ederek, konakçı hücrelerin enfeksiyonunu önleyerek işlev görür (A).

Son zamanlarda, korunan (mutasyona uğramayan) HA kolu alanını hedef alan geniş ölçüde nötrleştirici antikorların (B) keşfedilmesi yeni tür aşıların geliştirilebilmesine olanak sağladı. Bu antikorların Fc’ye bağlı efektör fonksiyonlarını (sitotoksisite-enfekte olmuş hücrenin öldürülmesi) ortaya koyma kabiliyeti, in vivo korunmanın sağlandığı önemli bir mekanizma olarak ortaya çıkıyor.

Bu çalışmada, viral glikoproteinlerine bağlanan antikorların farklı etkileşimlere sahip olduğu ve her antikorun efektör T hücrelerini uyarma becerisinin olmadığı gösterildi. Antikorlara bağlanan T hücrelerinde (Fc reseptör aracılı) efektör fonksiyonlarının büyüklüğünün antikorların aynı zamanda virüse bağlandığı spesi k bölgeye göre değişim gösterebildiği belirlendi. Nötralize edici olmayan zayıf uyarıcı antikorlar ile HA sapına bağlanan antikorlar birlikte etkileşerek antikora bağlı efektör T hücrelerinin sitotoksisitesinin arttırıldığı gösterildi. Virüsün değişmeyen bölgelerine spesi k ve beyaz kan hücrelerini de uyarıcı etkiye sahip yeni geliştirilecek antikorlar sayesinde, grip virüslerinin yayılmasının önlenebileceği öngörülüyor.

Evrensel Grip aşılarında son dönemeç

Evrensel bir grip aşısı geliştirilmesi ile mutasyona uğramış grip türleri de dahil olmak üzere gelecekteki tüm grip türlerine ve grip pandemilerinin oluşumuna karşı koruma sağlanabileceği düşünülüyor. Evrensel bir grip aşısının önümüzdeki 5 yıl içinde mevcut olabileceği öngörülüyor. Bu gelişme, gribe karşı korunmanın yanı sıra beyaz kan hücrelerini bir terapi olarak almak üzere antikorları kullanabilen diğer hastalıkların (Kanser ve HIV gibi) tedavisinde de iyileştirmelere yardımcı olabilir.

Kaynak: Wenqian He et al. Epitope speci city plays a critical role in regulating antibody-dependent cell-mediated cytotoxicity against influenza A virusPNAS 2016 113 (42) 11931-11936; October 3, 2016

Etiketler#ınfluenza #virüslerini #tanıyabiliecek #grip #evrensel #bütün #aşısı

Toplam Görüntülenme 5544

Dr. Cihan Taştan