Dr. Cihan Taştan
Yerli Hücresel Terapiler, Türkiye Sağlık Turizmine Yeni Boyut Kazandıracak
Türkiye özellikle bazı tıp alanlarında ABD ve birçok Avrupa ülkesine nazaran çok daha ucuz fiyatlarıyla sağlık turizminde cezbedici durumda bulunuyor. (örneğin, kalp baypası, ABD:123.000$ TR:13.900$; Spinal Füzyon, ABD: 110.000$ TR: 16.800$; Anjiyoplasti, ABD: 28.200$ TR: 4.800$; Prices are as of 2016, medicaltourism.com)
Fakat son yıllarda hızla büyüyen hücresel terapi pazarında şimdilik küçük bir paya sahip. Hücresel terapi küresel pazarının, 2022 yılına kadar, 30.2 milyar $'a ulaşması bekleniyor. Rejeneratif tıp alanının hücresel terapi dalı, birçok hastalığın iyileştirilmesi amacıyla gün geçtikçe revaç görüyor. Hücre terapisi, hasarlı doku veya hücreleri değiştirmek veya onarmak için insan hücrelerinin transplantasyonu olarak açıklanır. İşlem sırasında hastaya hücre ekstreleri enjekte edilir. İkinci yöntem, enjekte edilen hücrelerin aynı hastaya geri çekilip nakledilmesi şekliyle otolog hücre terapisi olarak bilinir.
Rejeneratif Tıp giderek artıyor ve olgunlaşıyor. Ancak şu an birçok zorluk bulunuyor. Bunlar arasında en iyi hücre kaynağı bulunması, en uygun biyomateryaller ve hücreleri geliştirmek ve bunları üç boyutlu bir ortamda büyütmek (kök hücre biyoproseslemesi) bulunuyor. Bunlara rağmen hücre terapisi için dondurulmuş bir nihai ürün, bir kıtada veya dünyada farklı hastanelere sevk edilerek binlerce hastada kullanılabilir.
Kuzey Amerika, hücre terapisi ürünlerinin geliştirilmesinde ve ticarileştirilmesinde ciddi yatırımlar yaptığından, küresel pazarda %50'lik payla hücre terapisi pazarında global lider konumunda. Kanada, Japonya ve ABD gibi bazı ülkeler, yaşlanan nüfus için bakım maliyetlerini düşürmek amacıyla bu hücresel ürünlerin hızlı ve karlı ticarileştirilmesini kolaylaştırmak için programlar, mükemmeliyet merkezleri, üretim altyapısı ve araştırma ağları kuruyor. Bununla birlikte, piyasanın önderleri, kaliteli hücresel ürünlerin seri üretimini desteklerken; aynı zamanda büyüyen pazar talebini karşılamak için otolog hücre terapisi ve kombinasyon terapisi ürünleri için büyük ölçekli üretim birimleri oluşturuyor.
Rejeneratif tıp pazarı, temelde dört kategoriye ayrılabilir:
1. Hücre tedavisi
2. Gen tedavisi
3. Doku mühendisliği
4. Küçük biyolojik moleküller
Dünya rejeneratif tıp pazarı, 2015–2022
Kök hücre tedavisi için küresel pazar, 2015'ten bu yana genişliyor. Küresel kök hücre pazarı 2015 yılında 5,9 milyar dolar olarak tahmin edildi ve 2016 yılında 6,8 milyar doları aştı. 2021 yılında yaklaşık 12.3 milyar dolara ulaşması bekleniyor (%13,1'lik yıllık büyüme oranı, CAGR). ABD'nin sadece kemik ve eklem uygulamalarına yönelik rejeneratif tıp ürünleri pazarının, 2020 yılına kadar yıllık büyüme hızında (CAGR) 2015 yılında 2,9 milyardan %6,8'lik bir artışla yaklaşık 4,1 milyar dolara ulaşacağı tahmin ediliyor.
Küresel piyasadaki büyük oyuncular:
Entegre Yaşam Bilimleri
California Kök Hücre Inc
Acelity Holdings, Inc.
Stryker Şirketi
Zimmer Biomet Holdings, Inc.
Medtronic plc
Baxter International, Inc.
DePuy Synthes
Organogenez, Inc.
Acelity Holdings, Inc.
Ocata Therapeutics, Inc.
CryoLife, Inc.
Türkiye’de otolog kemik iliği nakli maliyeti, kemik iliği transplantasyonu için Amerika (US) ve İngiltere (UK) ile karşılaştırıldığında 10 kat ucuza mal edilebiliyor. Buna rağmen kök hücre transplantasyon pazarında küçük bir paya sahip. Bu durumlar göz önüne alındığında, uluslararası kabul edilebilir akreditasyonlara sahip yerli hücresel terapi ürünlerinin geliştirilmesi ve buna yönelik desteklerin ve çalışmaların arttırılması gerekiyor. Büyüyen hücresel/genetik terapi (rejeneratif tıp) pazarı, yerli ürünlerimizin rakip ülkelere kıyasla daha uygun fiyatlara sahip olmasıyla, ülkemizin sağlık turizminde daha büyük pazar payı almasına ve aynı zamanda dışa bağımlılığımızın da azaltılmasına öncülük edecek.
Kaynak:
• Konferans, Regenerative Medicine 2017.
• Siddharth Burman, Medical Tourism in Turkey: Accessing Medical Treatment in Turkey. 2017 Nisan.