Biomedya - Biyoteknoloji & Yaşam Bilimleri

Fareler üzerinde yapılan yeni bir araştırma işlenmiş, hazır gıdaların, yağlı ve şekerli yiyeceklerin akıl sağlığı üzerindeki olumsuz etkisini gözler önüne serdi.

Güney Avustralya Üniversitesi'nden Prof. Dr. Xin-Fu Zhou ve Doç. Dr. Larisa Bobrovskaya, 30 hafta boyunca yağlı bir beslenme düzenine tabi tutulan farelerin sağlık durumunu inceledi. Metabolic Brain Disease adlı hakemli bilimsel dergide yayımlanan araştırmada farelerin diyabete yakalandığı ve ardından bilişsel yeteneklerinin gerilediği tespit edildi.

Beyindeki değişimlerin metabolizmayı zayıflatması nedeniyle, bilişsel işlevi gerileyen farelerin aşırı kilo alma ihtimalinin de arttığı anlaşıldı. Çalışmaya dahil edilen fareler 30 hafta boyunca standart beslenme düzenini sürdüren ve yağlı yiyeceklerle beslenen iki farklı gruba ayrıldı. Deney boyunca iki gruptaki hayvanların vücut ağırlığı, glikoz seviyeleri ve bilişsel sağlığı çeşitli testlerle farklı aralıklarla incelendi. Yüksek yağlı diyetle beslenen farelerin çok kilo aldığı, insülin direnci geliştirdiği ve diğerlerine kıyasla anormal davranmaya başladığı görüldü.

Anksiyete benzeri davranışların arttığı gözlemlenen bu farelerin beyinlerinde daha yüksek seviyelerde tau proteini tespit edildi. Tau proteininin, Alzheimer hastalarının kanında üç buçuk kat fazla görüldüğü biliniyor. Deneye ayrıca genetiği değiştirilmiş fareler de dahil edildi. pR5 fareleri diye adlandırılan bu hayvanlar, tau proteininde bir mutasyona sahipti. İnsanlarda bu mutasyon, doğrudan Alzheimer’la bağlantılı sinirlerde bozulmayla ilişkilendiriliyor.

Araştırma ekibine göre pR5 farelerinde daha da büyük sorunlar ortaya çıktı. Bunlar obeziteye karşı daha savunmasızdı. Glikoz intoleransı ve insülin direnci geliştirmişti. Ayrıca daha fazla depresyon ve anksiyete benzeri davranışlar sergiledi ve beyinlerinde daha fazla tau birikimi gözlemlendi.

Bobrovskaya’ya göre araştırma, kronik obezite ve diyabetin Alzheimer’la bağlantılı olduğunu gösteren ve sayısı giderek artan kanıtlara bir yenisini eklendi. Obezite ve diyabet, merkezi sinir sistemini bozuyor, psikiyatrik bozuklukları ve bilişsel gerilemeyi de şiddetlendiriyor.

Makale: Long term high fat diet induces metabolic disorders and aggravates behavioral disorders and cognitive deficits in MAPT P301L transgenic mice

https://link.springer.com/article/10.1007/s11011-022-01029-x