Bilim
Ajanslar 2032'de Dünya'ya yakın bir asteroitle karşılaşmayı planlıyor
Yeni keşfedilen büyük bir asteroid sekiz yıldan kısa bir süre içinde Dünya'ya çarpma mesafesine gelebilir. Ancak bu göktaşının 1908'deki tarihi Tunguska olayından sorumlu olduğu düşünülen göktaşından bile daha büyük olma ihtimali olsa da, ihtimaller şu anda insanlığın lehine.
27 Aralık 2024'te Şili, Rio Hurtado'daki Asteroid Karasal Darbe Son Uyarı Sistemi (ATLAS) teleskobu, Dünya'dan yaklaşık 828.800 kilometre (515.000 mil) uzaklıkta bir uzay taşı parçası tespit etti. Gökbilimciler nesnenin Dünya'ya yakın bir asteroit olduğunu doğruladı ve 2024 YR4 olarak katalogladı. Ancak yapılan ek hesaplamalar kısa süre içinde tehlike işaretlerini artırdı: tahmini 130-328 feet çapı ve potansiyel yörünge yolu, ilk kez bir asteroidin BM onaylı iki küresel gezegen savunma grubu olan Uluslararası Asteroid Uyarı Ağı (IAWN) ve Uzay Görevi Planlama Danışma Grubu'nu (SMPAG) tetiklemek için gereken şartları karşıladığı anlamına geliyordu.
Bu kuruluşlar harekete geçtikten sonra dünya üzerindeki mevcut tüm araştırma teleskoplarından yararlanarak merceklerini cisme doğrultuyor ve mümkün olduğunca çok veri topluyor. 2024 YR4 şu anda Dünya'dan hızla uzaklaşıyor, ancak gökbilimciler ne zaman geri dönebileceğini tahmin etmek için yeterli bilgi topladılar. Mevcut hesaplamalara göre asteroit 22 Aralık 2032'de tekrar gezegene yaklaşacak. Ve yaklaştığında, bize çarpma ihtimali yaklaşık yüzde 1,3.
Avrupa Uzay Ajansı 29 Ocak'ta yaptığı duyuruda, “Asteroid 2024 YR4‘ün 22 Aralık 2032’de Dünya'yı güvenli bir şekilde geçme şansı neredeyse yüzde 99” dedi ve yine de “olası bir çarpışmanın henüz tamamen göz ardı edilemeyeceği” konusunda uyardı.
Bir asteroid çarpmasına işaret eden herhangi bir yüzde, bazı insanların endişelenmesine neden olabilir, ancak bu haliyle, olasılıklar inanılmaz derecede zayıf kalmaktadır. Bunu başka bir şekilde ifade etmek, uzay kaynaklı felakete karşı daha fazla güvence sağlayabilir: 2024 YR 4 şu anda Torino Çarpma Tehlikesi Ölçeği'nde Seviye 3 için tüm kutuları işaretlese de, asteroit uyarı sisteminin tanımı, bu tür nesnelerin ek teleskopik gözlemler beklenirken “büyük olasılıkla” 0'a indirileceğini açıkça ortaya koymaktadır.
Ancak gökbilimcilerin daha fazla bilgi toplamak için yalnızca sınırlı bir zamanları olabilir. ESA Çarşamba günü yaptığı açıklamada, 2024 YR4'ün Güneş etrafındaki uzun yolunun şu anda Dünya'dan neredeyse düz bir çizgide uzaklaştığını ve yörüngesini öğrenmeyi zorlaştırdığını belirtti. Uzmanların asteroidin gözden kaybolmaya başlamasından önce muhtemelen birkaç ayları var. O zamana kadar uluslararası kuruluşlar 2024 YR4'ü gözlemlemek için teleskoplarını koordine etmeye devam edecekler. Buna Avrupa Güney Gözlemevi'nin Şili'deki Çok Büyük Teleskobu da dahil. Gökbilimciler ayrıca asteroidin 2028 yılında bir kez daha gözlemlenebilir hale geleceğini ve daha fazla analiz yapılabileceğini tahmin ediyor.
2024 YR4'ün Dünya'ya çarpması pek olası görünmese de, bu tür olaylar birkaç bin yılda bir gerçekleşiyor. Gerçekleştiğinde ise hasar oldukça etkileyici oluyor. Örneğin Tunguska olayının, 1908 yılında Sibirya üzerinde patlayan yaklaşık 130 feet genişliğindeki bir asteroidin ardından meydana geldiğine inanılıyor. Ortaya çıkan güç nedeniyle 800 mil kareden fazla ormanlık alan, yani New York'un iki katından fazla bir alan dümdüz oldu. Eğer 2024 YR4 gökbilimcilerin maksimum 328 feet genişlik tahminine ulaşırsa, serpinti daha da kötü olabilir.
Mevcut bilgiler potansiyel bir vuruş bölgesini çok daraltmıyor, ancak daha fazla veri toplandıkça bu da muhtemelen değişecektir. Ne olursa olsun, uzmanların halihazırda bildiklerine dayanarak, asteroit sığınağınızı kazmaya başlamak için gerçek bir neden yok. Ve eğer bu tahminler daha kötüye doğru revize edilirse, sorunlu uzay taşlarını Dünya'nın yolundan çıkarmak için planlarını hazırlayan pek çok kurum var.
Kaynak: Popsci.com