Bilim
Alzheimer’a Karşı Beynin Gizli Silahı Plakları Temizleyen Hücreler
Araştırmada, Alzheimer belirtileri ve amiloid plakları halihazırda gelişmiş farelerde, astrositlerde bulunan Sox9 adlı proteinin artırılması hedeflendi. Sox9 düzeyleri yükseltildiğinde, yıldız şeklindeki bu destek hücrelerinin amiloid-β plaklarını daha etkili biçimde yutup parçaladığı gözlemlendi. Bu etki, yalnızca plak miktarını azaltmakla kalmadı, aynı zamanda beyin dokusunun genel sağlığını da korudu.
Sox9 artışı sağlanan hayvanlarda bilişsel performansın da korunduğu belirlendi. Fareler, tanıdık nesneleri ve ortamları ayırt etme yetilerini sürdürdü; bu da hastalık belirtileri başladıktan sonra bile bilişsel gerilemenin yavaşlatılabileceğini ya da durdurulabileceğini gösterdi. Bulgular, Alzheimer tedavisinin yalnızca erken evrelere odaklanması gerekmediğine işaret ediyor.
Çalışma, Alzheimer araştırmalarında uzun süredir baskın olan “nöron merkezli” yaklaşımı da sorguluyor. Sox9 proteini ortadan kaldırıldığında, amiloid plaklarının daha hızlı biriktiği, astrositlerin ise daha az aktif ve daha basit yapılı hale geldiği görüldü. Buna karşılık Sox9’un artırılması, hücrelerin daha karmaşık, aktif ve koruyucu bir role bürünmesini sağladı.
Araştırma henüz hayvan modelleriyle sınırlı olsa da, sonuçlar insan beyni için önemli bir potansiyel taşıyor. Sox9’un insanlarda nasıl düzenlendiğinin anlaşılması halinde, astrositlerin “biyolojik süpürge” gibi kullanıldığı yeni nesil Alzheimer tedavilerinin önü açılabilir. Bu yaklaşım, beynin kendi destek sistemlerini harekete geçirerek hastalıkla mücadele etmeyi hedefliyor.
Kaynak:https://scitechdaily.com/scientists-find-a-way-to-help-the-brain-clear-alzheimers-plaques-naturally/



