Yaşam
Arkeologlar 4.500 yıllık Stonehenge gizemini çözdüklerini düşünüyor.
Araştırmacıları şimdi yeni analizlerin anıtın amacı hakkında daha az bilinen bir teoriyi destekleyebileceğine inanıyor. University College London'daki arkeologlara göre taş anıt, bir gözlemevi veya güneş takvimi olarak pratik kullanımlarının ötesinde başka bir amaca hizmet ediyordu. Archeology International dergisinde yayınlanan bir çalışmada detaylandırılan teorilerine göre Stonehenge, Almanya ve Hollanda'dan yeni gelenler karşısında yerli Neolitik kabile Britanyalıları için birleştirici bir komünal proje de sağlamıştır.
Bu yorum, Stonehenge'in Sunak Taşı hakkında bu yılın başlarında yayınlanan bulgulara dayanıyor. Yıllar boyunca, anıtın merkezi oluşumunun 6,6 tonluk kısmı, kesin bir kökenden yoksun son parça olarak kaldı. Ancak Nature dergisinde ortaya konan jeolojik kanıtlar, bu taşın İskoçya'dan geldiğini doğruluyor gibi görünüyor. Bununla birlikte uzmanlar artık Stonehenge'in tüm parçalarının yakın bölgeye özgü olmadığını ve kilometrelerce uzaktan geldiğini biliyor.
USL Arkeoloji Enstitüsü profesörlerinden ve Archeology International'ın son çalışmasının başyazarı Mike Parker Pearson konuyla ilgili yaptığı açıklamada, “Tüm taşlarının uzak bölgelerden gelmiş olması ve Britanya'daki 900'den fazla taş çember arasında benzersiz olması, taş çemberin dini olduğu kadar siyasi bir amacı da olabileceğini düşündürüyor” dedi.
Bunu bilen Pearson ve ekibi, Stonehenge'in “Britanya halkları için, ataları ve evrenle olan ebedi bağlarını kutlayan bir birleşme anıtı” olarak hizmet etmiş olabileceğine inanıyor.
Stonehenge, 5.000 yıl öncesinden başlayarak yüzlerce yıl boyunca farklı aşamalarda inşa edilen çok sayıda taş grubundan oluşmaktadır. Uzmanlar ilk aşamadaki 43 “mavi taşın” Galler'den yaklaşık 140 mil uzakta M.Ö. 3.000 civarında geldiğini, işçilerin ise daha büyük “sarsen” taşları en az 15 mil uzaklıktan getirdiğini tahmin ediyor. Tekerlek o dönemde dünyanın başka yerlerinde mevcut olsa da, teknoloji henüz Britanya'ya ulaşmamıştı. Bu da dev taşların taşınması için binlerce olmasa da yüzlerce yerel halkın koordinasyonunu içeren organize çabalar anlamına gelmektedir.
Ancak yaklaşık 500 yıl sonra renovatörler, Stonehenge'in trilithon olarak bilinen en büyük üç taşlı yapısının yanına, kış ortası gündönümü günbatımını çerçevelemek için Sunak Taşı'nı yerleştirdiler. Stonehenge ve diğer “yaslanmış taş çemberlerin” sadece İskoçya'nın belirli bir bölgesinde bulunduğu göz önüne alındığında, arkeologlar yapıların inşasının önemli, toplumsal olarak bağlayıcı etkinlikler olarak hizmet etmiş olabileceğini varsaymaktadır. Cuma günkü duyuruya göre, “Sunak Taşı, bir tür ittifak veya işbirliğini temsil etmek üzere kuzey İskoçya halkından bir hediye olarak getirilmiş olabilir.”
Yerel toplulukları birleştirmedeki etkinliği ne olursa olsun, anakara halkları adadaki varlıklarını artırdıkça demografik değişimler de devam etti. M.Ö. 2000 yılına gelindiğinde, günümüz Britanya'sında baskın nüfus Avrupalılardan oluşuyordu.
Kaynakça: https://www.popsci.com/science/stonehenge-community-theory/
