Biomedya - Biyoteknoloji & Yaşam Bilimleri

Son yıllarda genç nesilde artan kanser vakaları araştırmacıların dikkatini çekti. Mevcut vakaların sebepleri üzerine yola çıkan araştırmacılar ilave ve rafine şekerlerin, işlenmiş etlerin, pişmiş endüstriyel tatlıların tüketiminin artmasıyla vakaların doğrudan ilişkili olduğunu gözlemledi.

Uzmanların endişelendiği asıl konunun bahsi geçen tüketim ürünlerinin hepsinin özellikle göz alıcı olması sebebiyle sentetik gıda boyaları ile desteklenmesi ve süslenmesi. Sentetik gıda boyalarının potansiyel kanser riski üzerine araştırmaların yeni başlasa da uzmanlar hazır gıdaların tüketimi konusunda iki kez düşünülmesi gerektiğini söylüyor.

Sentetik gıda boyaları nelerdir?

Gıda endüstrisi, gıdaların daha iyi görünmesini sağladığı için sentetik boyalar kullanır. İlk gıda boyaları 1800'lerin sonlarında kömür katranından yapılmıştır . Bugün, genellikle azo boyası adı verilen nihai bir ürün yapmak için naftalen adı verilen petrolden türetilen bir kimyasaldan sentezlenirler.

Gıda üreticileri , daha ucuz, daha parlak ve daha uzun ömürlü oldukları için pancar özü gibi doğal boyalar yerine sentetik boyaları tercih ederler. Üreticiler geçtiğimiz yüzyılda yüzlerce sentetik gıda boyası geliştirmiş olsa da bunların çoğu zehirlidir . ABD Gıda ve İlaç İdaresi politikası kapsamında gıdada kullanım için yalnızca dokuz tanesi onaylanmıştır ve daha da azı Avrupa Birliği düzenlemelerini geçebilmiştir.

Kolorektal kanseri ne tetikler?

DNA hasarı kolorektal kanserin birincil itici gücüdür. Kanser sürücü genlerinde DNA hasarı meydana geldiğinde, hücreye kontrolsüz bir şekilde bölünmesini ve kansere dönüşmesini söyleyen bir mutasyona neden olabilir. Kolorektal kanserin bir başka nedeni de inflamasyondur. İnflamasyon, bağışıklık sistemi, bir yaralanmayı iyileştirmeye veya hastalığa neden olan patojenleri yakalamaya başlamak için enflamatuvar hücreler gönderdiğinde ortaya çıkar. Bu iltihaplanma zamanla devam ettiğinde, DNA'ya zarar verebilecek serbest radikaller olarak adlandırılan molekülleri serbest bırakarak sağlıklı hücrelere zarar verebilir. Sitokin adı verilen başka bir molekül türü, iyileşecek bir yaralanma olmadığında, iltihabı uzatabilir ve bağırsakta hücre bölünmesini ve kanser gelişimini hızlandırabilir. Uzun süreli kötü beslenme alışkanlıkları, inflamatuar moleküller sağlıklı hücrelere zarar vermeye devam ederken bile, belirgin semptomlar üretmeyen düşük dereceli bir inflamasyona yol açabilir.

Sentetik gıda boyaları ve kanser

FDA onaylı sentetik gıda boyalarının hiçbiri kanserojen olarak sınıflandırılmasa da şu anda mevcut araştırmalar, benim ve diğerlerinin ilgili bulduğu potansiyel sağlık risklerine işaret ediyor. Örneğin, bağırsaklarınızdaki bakteriler sentetik boyaları kansere neden olduğu bilinen moleküllere parçalayabilir. Mikrobiyomun sentetik gıda boyası ve potansiyel kanser riski ile nasıl etkileşime girdiği konusunda daha fazla araştırmaya ihtiyaç var. Çalışmalar, yapay gıda boyalarının hücrelerin içindeki DNA ve proteinlere bağlanabileceğini göstermiştir. Sentetik boyaların vücudun iltihaplanma mekanizmasını uyarabileceğine dair bazı kanıtlar da var. Bu mekanizmaların her ikisi de kolon ve rektum sağlığı için sorun teşkil edebilir. Sentetik gıda boyalarının kemirgenlerde DNA'ya zarar verdiği bulunmuştur. Bu, araştırma ekibinden, Allura Red veya Red 40 ve Tartrazine veya Yellow 5'in kontrollü bir laboratuar ortamında in vitro olarak artan dozlarda ve maruz kalma süresinde kolon kanseri hücrelerinde DNA hasarına neden olabileceğini gösteren yayınlanmamış verilerle desteklenmektedir. Bununla birlikte, bu boyaların doğrudan DNA hasarına neden olduğunu söyleyebilmemiz için sonuçlarımızın hayvan ve insan modellerinde çoğaltılması gerekecek.

Son olarak, yapay gıda boyası çocuklar için özel bir endişe kaynağı olabilir. Çocukların vücutları henüz gelişme aşamasında olduğu için çevresel toksinlere karşı daha savunmasız oldukları bilinmektedir. Ben ve diğerleri, bu endişenin sentetik gıda boyalarına kadar uzanabileceğine inanıyoruz, özellikle çocuk gıdalarındaki yaygınlıkları göz önüne alındığında.

Bir 2016 çalışma Kuzey Carolina'da büyük bir süpermarket çocuklara yönelik pazarlama gıda ürünlerinin yüzde 40'ından fazlası yapay gıda boyası içerdiği bulundu. Yapay gıda boyalarına tekrar tekrar maruz kalmanın çocukları nasıl etkileyebileceğini incelemek için daha fazla araştırma yapılması gerekiyor.

Kolorektal kansere karşı önlem

Az miktarda tüketim sentetik gıda boyası tüketimi kolorektal kansere neden olmaz. Ancak işlenmiş gıdalardan oluşan uzun süreli bir diyet olabilir. Sentetik gıda boyaları ve kanser arasındaki bağlantı konusunda daha fazla araştırmaya ihtiyaç duyulsa da kolorektal kanser riskinizi azaltmak için şimdi atabileceğiniz kanıta dayalı adımlar var. Bunun bir yolu kolon kanseri taraması yaptırmaktır. Bir diğeri ise fiziksel aktivitenizi arttırmaktır. Son olarak, daha fazla kepekli tahıllar ve ürünler, daha az alkol, kırmızı ve işlenmiş et içeren sağlıklı bir diyet yiyebilirsiniz. Bu, tatillerde bol olabilecek renkli, aşırı işlenmiş gıdalardan daha az yemek anlamına gelse de bağırsaklarınız uzun vadede size teşekkür edecek.

Kaynak:sciencealert.com

Makale:theconversation.com