Biomedya - Biyoteknoloji & Yaşam Bilimleri

Şimdiye kadar sadece fareler üzerinde test edilmiş olsa da, insanlarda da aynı şekilde çalışıyorsa, kalp krizi geçiren insanlar için potansiyel olarak hayat kurtarıcı bir tedavi olabilir. 

Yetişkin kalp kası hücrelerinin yüzde 1'inden daha azı yenilenebilir. Bunun anlamı kalp krizleri ve kalp hastalıklarının kalbi kalıcı olarak kırılgan bir durumda bırakabileceği anlamına gelir. Yani öldüğümüzde sahip olduğumuz kardiyomiyositlerin* çoğu, hayatımızın ilk ayından beri sahip olduklarımız ile aynıdır.

*Kardiyomiyositler, ritmik olarak elektrik sinyallerine yanıt verip, kanın kalpten pompalanmasını sağlayan kalp kası hücreleridir.

Journal of Cardiovascular Aging dergisinde yayımlanan bir araştırmaya göre yapılan deneyler sonucunda kalp kası hücrelerinin onarılabileceğini ve yenilenebileceğini gösteren bir teknik ortaya çıktı. Şimdiye kadar yalnızca fareler üzerinde testler yapılmış olsa da bu teknik insanlarda da aynı etkiyi gösteriyorsa, kalp krizi geçirmiş kişiler için potansiyel bir hayat kurtarıcı tedavi bulunmuş olabilir.

Geliştirilen teknikte, sentetik bir haberci olan ribonükleik asit yani mRNA kullanılıyor. mRNA, hücrelerimizi oluşturan ve düzenleyen proteinleri oluşturmak için kullandığımız DNA dizinlerinin bir şablonunu oluşturuyor. Bilim insanları mRNA’yı değiştirerek, farklı biyolojik süreçlerin oluşması için farklı talimatlar vererek vücudun vereceği tepkileri test ettiler.

Bu düzenlenen talimatlar, mutasyona uğramış, DNA’ya bağlanmış ve kopyalanmasını teşvik eden gen ifadesinin düzenlenmesinde rol oynayan çeşitli proteinlerden olan Stemin ve YAP5SA aracılığıyla kalp kazı hücrelerinin kopyalanmasını destekliyor.

Hem doku kültürü kaplarında yer alan kalplerde hem de canlı fareler üzerinde yapılan deneyler sonucunda, Stemin’in kalp kası hücrelerinde kök hücre benzeri özellikleri ortaya çıkardığı, YAP5SA’nın ise organ büyümesini ve kopyalanmasını desteklediği ortaya çıktı. Bütün bu süreç araştırma ekibi tarafından “ezber bozan” olarak tanımlanıyor.

Kalpleri hasar görmüş farelerle yapılan çalışmada, mutasyona uğramış transkripsiyon faktörleri Stemin ve YAP5SA enjekte edildikten sonra, miyosit ismi verilen çekirdeklerin 24 saat içinde en az 15 kat arttığı gözlemlendi. Bu da kalp krizi geçirmiş ya da kalp rahatsızlığı olan bir kişinin bu yöntemle iyileşebileceğini gösteriyor.

Yapılan araştırmanın ana fikrinin yenilenme yeteneği oldukça az olan kalp kası hücrelerinin, vücut tarafından çeşitli özelleşmiş hücrelere dönüştürülebilen kök hücreler gibi davranmasını sağlamak olduğu açıklandı. Araştırma ekibinde yer alan Houston Üniversitesi’nden biyolog Robert Schwartz, yapılan araştırmanın sonuçları için, “Daha önce hiç kimse bu ölçüde bir şey başaramamıştı ve bunun insanlar için olası bir tedavi yöntemi olabileceğini düşünüyoruz” dedi.

Kalp rahatsızlıkları, dünya genelinde ölümlerin dörtte birini oluşturuyor. Ekip, kalp hastalığı ve kalp krizi sonrasında vücudunda nasıl tepki verdiğini görmek için daha fazla bilgi edinme amacıyla çalışmalarına devam ediyor. Bu yöntemin insanlara başarılı bir şekilde etki edip etmeyeceği konusunda da araştırmalar sürüyor. Araştırma ekibi bu yöntemin işe yarar bir tedavi yöntemine dönüştürmek için önlerinde uzun yıllar olduğunu biliyor, ancak kendilerine de oldukça güvendiklerini söylüyorlar.

Makale:cardiovascularaging.com