Biomedya - Biyoteknoloji & Yaşam Bilimleri

Günümüz Mars'ı çorak ve misafirperver olmayan bir gezegen, ancak bir zamanlar kumlu plajlara ve sakin okyanus manzaralarına sahip olabilir. Proceedings of the National Academy of Sciences dergisinde 24 Şubat'ta yayınlanan bulgulara göre, Kızıl Gezegen on milyonlarca yıl boyunca tatile elverişli bir yer olarak kalmış ve aynı zamanda mikrobiyal yaşamı desteklemek için uygun koşulları sağlamış olabilir.

Kanıtlar, 2021 yılında Mars'ın Utopia Planitia bölgesine inen Çin'in Zhurong Mars keşif aracı tarafından toplanan verilerden elde edildi. Gezegeni dolaşan diğer keşif araçlarından farklı olarak Zhurong, Mars yeraltı yüzeyinin zemine nüfuz eden taramalarını yapmasına olanak tanıyan yüksek ve düşük frekanslı radar sistemleriyle birlikte geldi. Aralarında Penn State'ten araştırmacıların da bulunduğu uluslararası bir ekip, gezginin verilerini inceledikten sonra, Dünya'nın her yerinde bulunabilecek olanlarla dikkate değer benzerlikler gösteren katmanlı yapılar tespit ettiklerine inanıyor.

Penn State jeoloji yardımcı doçenti ve çalışmanın eş yazarı Benjamin Cardenas, “Mars'ta eskiden antik plajlara ve antik nehir deltalarına benzeyen yerler buluyoruz” dedi. “Rüzgâr, dalgalar, kum sıkıntısı olmadığına dair kanıtlar bulduk - uygun, tatil tarzı bir plaj.”

Cardenas ve meslektaşları özellikle eski, uzun süre gömülü kalmış “ön kıyı birikintilerine” odaklanmışlardır. Dünya'daki kıyı şeritlerinde yaygın bir özellik olan ön kıyı birikintileri, gelgit ve dalgaların tortuyu yavaş yavaş büyük bir su kütlesine yıkarken oluşturduğu aşağı doğru eğimli jeolojik oluşumlardır.

Cardenas, “Bu bizim için hemen göze çarptı çünkü dalgalar olduğunu gösteriyor, bu da hava ve suyun dinamik bir arayüzü olduğu anlamına geliyor” diye ekledi.

Yazarlara göre, hem Mars kıyı birikintisi açıları hem de tortu kalınlıkları Dünya'dakilerle aynı aralıkta yer alıyor. Daha ileri analizler ayrıca Mars'taki bu kıyı birikintilerinin nehir akıntıları, volkanik faaliyetler ya da rüzgâr sonucu oluşmadığını, bunun yerine okyanus kıyılarının en olası açıklama olduğunu gösterdi. Eğer doğruysa, bu durum bir zamanlar Mars'ın kuzey kutbunun önemli bir bölümünü bir okyanusun kapladığı hipotezini daha da desteklemektedir. Dalga ve gelgit oluşturacak kadar büyük bir su kütlesi, gezegenin yaşamı destekleme şansını da artırıyor.

Cardenas, “[Bu]... hava ve suyun dinamik bir arayüzü olduğunu gösteriyor” dedi. “Dünya'daki ilk yaşamın nerede geliştiğine baktığımızda, okyanuslar ve karalar arasındaki etkileşimde olduğunu görüyoruz; dolayısıyla bu, mikrobik yaşama uygun koşulları barındırabilen eski yaşanabilir ortamların bir resmini çiziyor.”

Yaşam için uygun olan bu sıcak ve ıslak koşullar Mars'ta muhtemelen on milyonlarca yıl sürmüş ve organizmaların gelişimini teşvik ederken kıyı çizgilerinin değişmesi için yeterli zaman sunmuştur.

Cardenas, “Mars'ı bir gezegenin statik bir görüntüsü olarak düşünme eğilimindeyiz, ancak o evrim geçiriyordu” dedi.

Kaynak: popsci.com