Uzay
Hangi İnsan Yapımı Nesne Dünya’dan En Uzakta Bulunuyor?
Geride bıraktığımız onlarca yılda insanlık hep birlikte uzayı araştırdı ve uzaya bir sürü şey gönderdik. Bunların çoğu gittiği yerde kaldı, gezegenin etrafında dolaştı ya da nihayetinde Dünya’ya geri düşüp atmosferde yandı (bazen de yanmadı).
Fakat uzayda çok uzaklara bir şey göndermek için daha fazla çaba göstermeniz lazım. Roket yakıtlı bir çaba. Güneş sisteminin dış bölgelerini keşfetmek için fırlatılan uzay aracı, oralara ulaşmak için desteğe ihtiyaç duymuştu. Sonrasında ise geçtiği gezegenlerin kütleçekiminden ek yardım almıştı. Uzayda genel bir sürtünmenin olmaması ve bol miktarda açık alan sayesinde fırlatılan nesneler yollarına devam ediyor. Dünya’dan en uzakta olup bu unvanını korumaya devam edecek olan insan yapımı nesne Voyager 1 uzay aracı. Onu Voyager 2 takip ediyor.Voyager 1, Voyager 2’den birkaç hafta sonra olmak üzere her iki uzay aracı da 1977’de fırlatıldı. Voyager 1’in ismi, daha hızlı bir yörüngede olup Jüpiter’e daha erken ulaşmasından ve o gezegeni gören ilk Voyager olmasından geliyor. Şu an Dünya’dan en az 24 milyar kilometre uzakta. Voyager 2 ise evden 19 milyar km uzakta.
Bu yıl 47. faaliyet yıllarını kutlayan uzay araçları, NASA’nın en uzun süre faaliyet gösteren uzay araçları konumunda. Her iki Voyager aracı da Jüpiter ve Satürn’ün yanından geçti. Voyager 2 ayrıca Uranüs ve Neptün’ün yanından da geçti.
NASA’ya göre bunlar, “yıldızlararası uzayı doğrudan örnekleyen” tek uzay araçları. Yıldızlararası uzay, Güneş rüzgarlarının oluşturduğu koruyucu baloncuk olan heliyosferin dışındaki bölge. Bu koruyucu baloncuk, Güneş rüzgarlarının kuvveti yıldızlararası rüzgarlarla dengelendiğinde düşüyor. Heliosferi terk eden Voyager 1 ve 2, artık uzayın yıldızlararası kısmında. Teknik olarak ikisi de halen Güneş sisteminin içerisinde ve bir süre daha öyle kalacaklar. Uzay araçları, Oort Bulutu’nun ötesine geçtikleri zaman Güneş sistemini terk etmiş olacak. Voyager 1, Oort Bulutu’nun en ön kenarına yaklaşık 300 yılda ulaşacak.
Mühendisler Voyager 1’e hâlâ komut gönderiyor ve uzay aracından kullanışlı bilgiler alıyorlar. NASA, aradaki muazzam mesafe sebebiyle Dünya’dan çıkan ışığın uzay aracına 22,5 saatten uzun bir sürede ulaştığını ve Voyager 1’den Dünya’ya gelen sinyallerin de aynı sürede gittiğini söylüyor. Mühendislerin Voyager 1’e komut gönderdiklerinde, işe yarayıp yaramadığını görmek için iki gün beklemeleri gerekiyor.
2023 yılının Kasım ayında ortaya çıkan bir bilgisayar sorunundan sonra cihazlar işlemez hale gelirken, 2024 yılının Mayıs ayında Voyager 1 dört cihazdan ikisinden bilimsel veri göndermeye yeniden başladı. Bu yılın Haziran ayında Voyager 1, NASA’nın sorunu çözme yönündeki çabalarından sonra dört cihazının tümüyle normal bilimsel faaliyetlerini sürdürmeye geri döndü. NASA’nın uzay aracına yönelik tanımlamasında, bu dört cihaz “plazma dalgaları, manyetik alanlar ve parçacıklar” üzerinde çalışıyor.
Voyager 1, uzay programı tarihindeki en simgesel uzay fotoğraflarından birini çekti. 1990 yılında Dünya’ya hâlâ 6 milyar km kadar nispeten yakın bir uzaklıktayken, uzay aracı “soluk mavi nokta” şeklinde ölümsüzleşen görüntüyü çekti.
İğne ucu büyüklüğündeki bir ışık (boyutu sadece bir piksel olan Dünya), Güneş’ten gelen bir ışık hüzmesinde asılı gibi duruyor. Görüntü, Voyager’ın Neptün’ün ötesine geçerken çektiği 60 görüntülük bir diziden derlenmiş. Ekip yöneticileri, uzay aracına kamerasını çevirip eve doğru bakma ve son bir görüntü dizisi çekme talimatı vermiş. NASA’ya göre Voyager 1, şimdiye dek böyle bir görüntü çeken sadece üç uzay aracından biri (diğerleri ise Voyager 2 ve New Horizons). Güneş Sistemi Aile Portresi’nde de Neptün, Uranüs, Satürn, Jüpiter ve Venüs bulunuyor.
Bu simgesel fotoğrafın temelini oluşturan görüntüler, uzay aracının kameraları Şubat 1990’da tamamen kapanmadan yalnızca bir buçuk saat önce çekilmiş. Tüm bu dosyaverileri aynı yılın Mayıs ayında Dünya’ya gönderilip işlenmiş.
Voyager 1 ve Voyager 2, gerçekten kapanıp menzil dışına çıkana dek güçlerini ve kabiliyetlerini yavaş yavaş kaybederek dış yörüngedeki yolculuklarına devam ediyor. Bilimsel veriler, ne kadar güç kaldığına bağlı olarak uzay araçlarının cihazları kapandıktan birkaç yıl sonra Dünya’ya geri gönderilebilir.
Kaynak: popsci.com