Aslı Nur Akaydın
Bilim İnsanları Laboratuvarda İnsan Hücrelerinin Yaşlanmasını Başarıyla Ters Çevirdi
Bu yaklaşım, hücrelerin artık DNA’larını eşlemedikleri bir durum olan yaşlanmalarını durduruyor. Bazı araştırmacılar organlarda bu hücrelerin birikiminin yaşlanma sürecinde önemli rol oynadığına inanıyor.
Yaşlanma, insanların tarihin başlangıcından beri zafer sağlayamayacaklarını bildikleri bir savaş. Nefret etsek de ya da (en sonunda) kabul etsek de, sonuç olarak yaşlanmaktan kaçınamıyoruz. Ancak bilim insanları yıllardır bu biyolojik sürecin kökenlerini belirlemeye ve bunu durdurmanın ya da geri çevirmenin bir yolu varsa çözüm üretmeye çalışıyorlar. Bu yolda elde edilmiş ufak başarılar var ve bu yeni çalışma da bunlardan birisi.
“Hala büyüdükçe neden hücrelerimizin yaşlandığını tam olarak anlayamıyoruz ama DNA hasarı, inflamasyona maruz kalma ve kromozomların sonlarındaki koruyucu moleküller olan telomerlerin hasar görmesi ortaya atılan sebepler” diye yazdı yazarlar The Conversation’da.
“Yakın zamanda; insanlar yaşlanmayı yönlendirenin, doğru zaman ve doğru yerde genleri aktif-inaktif edebilme yeteneğini kaybetmemiz olabileceğini ortaya sürdüler.”
Araştırma Aging dergisinde yayınlandı ve mitokondriye doğrudan hidrojen sülfür verilemsinin nasıl yaşlı hücrelere genç hücrelerde olduğu gibi bölünme yeteneği kazandırdığı açıklandı. Hidrojen sülfür, bozulmuş yumurtaların kokmasına sebep olan bileşiktir. Yüksek dozda tehlikelidir ama düşük seviyelerinin faydalı olduğu ortaya koyuldu. Gerekli olduğu yere doğrudan iletilmesi potansiyel riskleri azaltabilir.
Ekip mitokondrideki bu molekülün varlığının, özünde çevresel değişimlere cevap olarak genleri açıp kapatan proteinler olan belirli RNA birleşme faktörlerinin (splicing factors) miktarını arttırabileceğine inanıyor. Bu grupta yaklaşık 300 protein var ve biz yaşlandıkça sayıları azalma eğilimi gösteriyor. Hidrojen sülfür yaşlanmayla bağlantılı iki RNA birleşme faktörünün miktarını arttırarak bu yaşlanma mekanizmasını zayıflattı.
“Bunun gibi moleküler araçları kullanarak, en sonunda hayatta olan insanlardan yaşlanmış hücreleri kaldırmayı ve bunun sonucunda da çoklu yaşa bağlı hastalıkları tek seferde hedeflemeyi umuyoruz. Bu daha ileriki dönemde olacak bir şey ama yine de heyecan verici bir başlangıç” diye belirtiyor araştırmacılar.
Sonsuz gençliğin kapısına açılan anahtar henüz elimizde değil ama yaşlanmayı anlamak en azından yaşlanmayı daha kolay bir hale getirebilir.
Çeviri: https://www.iflscience.com/health-and-medicine/scientists-have-successfully-reversed-the-aging-of-human-cells-in-the-lab/