Aslı Nur Akaydın
Dikkat! Demans Belirtileri Kış ve Bahar Mevsimlerinde Artıyor
Ekip; geçmişte daha yaşlı yetişkinlerde mevsimlerle bilişsellik arasındaki ilişkiye dair birkaç çalışma yapılmıştı. Bu yeni çalışmada; araştırmacılar ABD, Kanada ve Fransa’da yapılan üç farklı kohort çalışmasına katılan 3353 kişinin verilerini analiz ettiler. Katılımcılar nöropsikolojik testlere tabii tutuldular ve bazı katılımcılar için proteinler ve Alzheimer hastalığıyla ilişkili genlerin seviyeleri ellerinde mevcuttu.
Yazarlar; ortalama bilişsel işleyişin yaşa bağlı gerilemede 4,8 yıllık bilişsel etki farkına eşdeğer olarak yaz ve sonbaharda, kış ve bahara kıyasla daha yüksek olduğunu buldular. Ek olarak; orta düzeyde bilişsel bozukluk ve demans kriterlerini karşılama ihtimalleri kış ve bahar mevsiminde, yaz ve sonbahara kıyasla daha yüksekti. (ihtimal oranları 1.31, %95 Cl: 1.10-1.57) Mevsim ve bilişsel işleyiş arasındaki ilişki; depresyon, uyku, fiziksel etkinlik ve tiroid durumları gibi potansiyel karıştırıcı değişkenlerin kontrol edilmesine rağmen anlamlı kaldı. Son olarak, mevsimsellik ile bir bağlantı aynı zamanda Alzheimer’la ilişkili proteinlerin ve beyin-omurilik sıvısındaki genlerin seviyeleri ve beyinde görüldü. Ancak çalışma, her katılımcının yıllık periyotta sadece bir kez değerlendirilmeye alınması ve ele alınan verilerde güney-hemisfer bölgeleri ya da ekvatoral bölgelerin dâhil edilmeden sadece ılıman bölge kuzey-hemisfer bölgelerinin kullanılması dolayısıyla sınırlıydı.
Araştırmacılar sonuç olarak şöyle bir açıklama yaptı; “Kış ve erken bahar aylarında, belirtiler en fazla belirgin olduğu sırada demansla ilişkili klinik kaynakların artmasında bir anlam olabilir.”
“Yaz ve sonbahar başlarında bilişsel mevsimsel ilerlemenin altında yatan mekanizmaların aydınlatılmasıyla, bu bulgular Alzheimer hastalığının tedavisinde yeni yollara kapı açacak.”
Yayın Kaynağı:
Andrew S. P. Lim, Chris Gaiteri, Lei Yu, Shahmir Sohail, Walter Swardfager, Shinya Tasaki, Julie A. Schneider, Claire Paquet, Donald T. Stuss, Mario Masellis, Sandra E. Black, Jacques Hugon, Aron S. Buchman, Lisa L. Barnes, David A. Bennett, Philip L. De Jager. Seasonal plasticity of cognition and related biological measures in adults with and without Alzheimer disease: Analysis of multiple cohorts. PLOS Medicine, 2018; 15 (9): e1002647 DOI: 10.1371/journal.pmed.1002647
Çeviri: https://www.sciencedaily.com/releases/2018/09/180904140617.htm