Biomedya - Biyoteknoloji & Yaşam Bilimleri

Osnabrück Üniversitesi’nden Dr. Simone Pika, “Bireylerin patojenler veya parazitlerle savaşmak için bitki parçalarını veya besleyici olmayan maddeleri kullandığı kendi kendine ilaç tedavisi böcekler, sürüngenler, kuşlar ve memeliler dahil olmak üzere birçok hayvan türünde gözlemlenmiştir” dedi.

Osnabrück Üniversitesi’nden Dr. Tobias Deschner, “Şempanzeler ve bonobolar, antelmintik özelliklere sahip bitkilerin yapraklarını yutarlar ve bağırsak parazitlerini öldürmek için kimyasal özelliklere sahip acı yapraklar çiğnerler. Bununla birlikte, Batı ve Doğu Afrika'daki diğer bölgelerde onlarca yıl süren uzun vadeli araştırmalarda bu hayvanların açık yaralara dışarıdan bu tarz müdahaleler uyguladıkları şimdiye kadar hiç belgelenmemişti. Gözlemlerimiz, şempanzelerin düzenli olarak böcekleri yakalayıp açık yaralara uyguladıklarına dair ilk kanıtı sağlıyor. Şimdi böyle şaşırtıcı bir davranışın potansiyel yararları hakkındaki sonuçları araştırmayı amaçlıyoruz” dedi.

Peki, bu olay nasıl keşfedildi?

Kasım 2019'da, Max Planck Evrimsel Antropoloji Enstitüsü'nde evrimsel bir biyolog ve Ozouga Şempanze Projesi'nde gönüllü olarak çalışan Alessandra Mascaro, Suzee adında bir şempanzenin oğlu Sia'nın ayağındaki yarayı incelediğini fark etti. Sia’nın uçan bir böceği yakaladığını gözlemleyen Alessandra, Sia’nın yakaladığı böceği önce ağzına koyup sonra da yaranın üstüne bastığını fark etti.

Ozouga Şempanze Projesi ekibi bu şepanze grubunu Gabon’da bulunan Loango Ulusal Parkı’nda 7 yıl boyunca gözlemliyorlardı ve böyle bir davranışı daha önce görmemişlerdi. Aşağıdaki videoda da bu olayı izleyebilirsiniz.

Ekip, şempanzeleri bu tür yara iyileştirme davranışları açısından izlemeye başladı ve 15 ay boyunca (Kasım 2019'dan Şubat 2021'e kadar), kendilerinin ve diğerlerinin yaralarına böcek uygulayan grubun 76 vakasını belgeledi (11 yetişkin erkek, iki ergen erkekler, bir genç erkek, dört yetişkin dişi, iki ergen dişi ve iki genç dişi).

Yazarlar, "19 olayda, bireyler (beş yetişkin erkek, bir yetişkin dişi, bir genç dişi) aşağıdaki davranış dizisini kullanarak kendi yaralarından birine bir böceği uyguladı" dedi.

“İlk adım bir böceğin yakalanması. İkincisi, böceği dudaklarının arasına yerleştirerek ve/veya sıkarak hareketsiz hale getirdiler; üçüncü olarak, böceği yaranın açıkta kalan bir yüzeyine yerleştirdiler ve böceği parmak uçlarını veya dudaklarını kullanarak yüzey üzerinde hareket ettirdiler; dördüncüsü, böceği yaradan ağızları veya parmaklarıyla çıkardılar. Üçüncü ve dördüncü adımlar, her olay sırasında genellikle birden çok kez tekrarlanıyor. Kullanılan böcek türlerinin tanımlanması henüz tanımlanmamış olsa da, tüm gözlemlerimizde birkaç tutarlılık var: [Şempanzelerin} Onları yakalamak için kullandıkları hızlı hareket göz önüne alındığında kanatlı, uçan böcekler gibi görünüyorlar. Böcekler bir yaprağın veya dalın altından yakalanıyor. 5 mm boyutlarında ve genellikle koyu renkliler ve herhangi bir haşere alımı gözlemlenmemiştir.”

Araştırma ekibi böceklerin ağrıyı hafifletebilecek yatıştırıcı özelliklere sahip olabileceklerini düşünüyorlar.

Makale:sciencedirect.com