Biomedya - Biyoteknoloji & Yaşam Bilimleri

Sosyal medyada son zamanlarda yayılan sağlık trendlerinden biri “ağız bantlama.” TikTok’taki sayısız içerik ve çeşitli sağlıklı yaşam yazıları, yatmadan önce dudakların üzerine yapıştırılan bir bant sayesinde daha kaliteli uyku, horlamanın sona ermesi, daha iyi ağız sağlığı ve hatta güçlenen bir çene hattı gibi faydalar vaat ediyor.

Ancak bu öneriye biraz durup düşündüğünüzde bazı sorular hemen akla geliyor: Horlamanız çok şiddetliyse ne olacak? Uyku apneniz varsa? Ya da sadece ağzınızı saatlerce kapalı tutma fikri size korkutucu geliyorsa?

Bilim İnsanları Uyarıyor: Evde Denemeyin

Kanada’daki Western University araştırmacıları, 1999’dan bu yana ağız bantlamayı inceleyen 10 farklı çalışmayı analiz etti. Sonuçlarını 21 Mayıs’ta PLOS One dergisinde yayımlayan araştırmacılar, çok net bir sonuca ulaştı: Lütfen, bir sağlık uzmanına danışmadan evde ağız bantlamayı denemeyin.

Tehlikeli TikTok Tavsiyeleri

Uykuda burun yerine ağızdan nefes almanın birçok nedeni olabilir. Basit bir soğuk algınlığı ya da alerji bile burun tıkanıklığına yol açabilirken, septum eğriliği gibi daha ciddi durumlar da obstrüktif uyku apnesine (OSA) neden olabilir. Bu gibi durumlarda çözüm, genellikle ilaç, egzersiz, diyet veya CPAP cihazı gibi tıbbi ekipmanlar olur.

Ancak son aylarda sosyal medya hesapları ve bazı medya kuruluşları, ağzınızı bantlayarak burun solunumunu "zorunlu kılmanın" hızlı ve kolay bir çözüm olduğunu savundu. Ne yazık ki bu mantık, vücudun nasıl çalıştığını pek de doğru yansıtmıyor.

Araştırmacılar, “Ağız bantlama, günümüzde ünlülerin sıkça önerdiği bir uygulama haline geldi ancak bu bilimsel olarak doğrulanmış değil,” diyor. “Birçok kişi için uygun olmayan bu yöntem, bazı durumlarda ciddi sağlık risklerine yol açabilir.”

Yetersiz Kanıt ve Boğulma Riski

Araştırmada incelenen 10 çalışmada toplamda 213 hasta yer aldı. Bunların sadece ikisinde, hafif uyku apnesi olan kişilerde uyku kalitesinde “ufak bir iyileşme” görüldüğü belirtildi.

Buna karşılık, diğer çalışmalar ağız bantlamanın horlama, uyku bozukluğu ya da apne üzerinde herhangi bir etkisini doğrulamadı. Üstelik çalışmaların neredeyse yarısı, bu yöntemin boğulma riski taşıdığına dair açık uyarılar içeriyordu.

Yani burun tıkanıklığı, mide içeriği geri kaçışı gibi durumlarda ağız yolunun kapanması hayati tehlike yaratabilir. Özellikle sinüs hastalıkları, geniz eti, saman nezlesi, kronik rinit ya da septum eğriliği gibi yaygın rahatsızlıkları olanlar için bu risk daha büyük.

Doktora Danışın, Sosyal Medyaya Değil

Araştırmacılar, ağız bantlamanın tamamen kötü bir yöntem olmadığını da belirtiyor. Hafif uyku apnesi olan bazı hastalarda, bu yöntemin apne-hipopne indeksinde (AHI) az da olsa iyileşme sağlayabileceği ifade ediliyor.

Ancak genel tablo net: Sosyal medyada tanımadığınız kişilerden alınan tavsiyelerle ağzınızı bantlamak pek akılcı değil. “Bu trendi bilinçsizce uygulayan bireyler için ciddi zarar riski bulunuyor,” diyen araştırmacılar, bu yöntemin olası faydalarının netleşmesi için daha fazla bilimsel çalışmaya ihtiyaç olduğunu vurguluyor.

Eğer kötü uyku, aşırı horlama veya ağız kuruluğu gibi şikayetleriniz varsa, en güvenilir çözüm, takipçi sayısını artırmaya çalışmayan nitelikli bir sağlık uzmanına danışmaktır.

Kaynak: popsci.com