Araştırma
Genetiği Değiştirilmiş Yamyam İribaşlar, Avustralya’nın Kurbağa Sorununa Çözüm Olabilir
Araştırmacılara göre, tiroksin adı verilen bir hormonun üretimini kontrol eden tek bir genin devre dışı bırakılması, iribaşların normal metamorfozlarını tamamlayamamalarına ve yetişkin amfibilere dönüşememelerine neden olabilir. Bu durum, yavru iribaşların yaşam döngüsünü uzatarak, onların daha fazla kurbağa yumurtası tüketmelerini sağlıyor. Hali hazırda açgözlü bir iştaha sahip olan bu iribaşlar, normalden üç kat daha fazla yumurta yiyebiliyor.
Macquarie Üniversitesi'nde evrimsel biyolog ve ekolog olarak görev yapan Rick Shine, Avustralya'nın ABC News kanalına yaptığı açıklamada, “Kendi türlerinin nüfusunu kontrol edebilecek ideal bireyler olan, oldukça büyük ve uzun ömürlü obur yamyamlarla karşı karşıyayız,” dedi.
Avustralya, 1935 yılında tarımsal zararlıları kontrol altına almak amacıyla yaklaşık 2.400 tropik kamış kurbağasını (Rhinella marina) Queensland'deki çiftliklere saldı. Ancak bu amfibiler, hedeflenen şeker kamışı böceklerini kontrol etmek yerine, kısa sürede ekolojik bir felakete dönüştü. Doğal yırtıcısı bulunmayan kamış kurbağaları, yerli sürüngen türleri üzerinde yıkıcı bir etki yarattı ve istilacı türler için ders niteliğinde bir örnek haline geldi. Günümüzde, yaklaşık 200 milyon kamış kurbağası kuzey Avustralya’da yaşamını sürdürüyor ve yayılmaları hız kesmiyor.
Dişi kamış kurbağaları yılda iki kez, her birinde 30.000’den fazla yumurta bırakabiliyor. Bilim insanları, bu yumurtaların yalnızca küçük bir kısmının genetik olarak değiştirilmesiyle bile toplam kurbağa nüfusunun önemli ölçüde azaltılabileceğini öngörüyor.
Ancak, Shine’ın ekibi henüz büyük bir sorunla karşı karşıya: Eğer “Peter Pan iribaşları” hiç büyümezse, kendileri gibi yamyam yavrular üretemeyecekler. Üstelik mevcut süreç oldukça zahmetli; her bir yumurtaya tiroksin hormonunu etkisiz hale getiren bir solüsyon manuel olarak enjekte edilmek zorunda. Bu yöntem, büyük ölçekli uygulama için uygun değil.
Ekip, bu sorunu aşmak için bazı yaratıcı çözümler üzerinde çalışıyor. Önerilen seçeneklerden biri, genetiği değiştirilmiş iribaşlar su kaynaklarına salındıktan sonra ortama tiroksin eklenmesiyle bazı bireylerin yetişkinliğe ulaşmasına izin vermek. Bu yetişkin kurbağalar daha sonra kendi Peter Pan yavrularını üretebilir ve süreç böylece tekrarlanabilir.
Shine, “Eğer bu genç kurbağaları yetişkin hale getirip üretebilirsek, her bir yumurtlama döneminde 20.000 ila 30.000 Peter Pan iribaşı elde edebiliriz,” diyerek, başarılı olunduğunda yalnızca az sayıda genetiği değiştirilmiş yetişkinin yeterli olacağını vurguluyor.
Sağlıklı yetişkin Peter Pan kurbağaları üretmek için hâlâ atılması gereken adımlar var. Ancak Shine ve ekibi, bu yaklaşımın beklenen sonuçları vereceğine inanıyor. Yine de projenin vahşi doğada uygulanabilmesi için Avustralya’daki düzenleyici kurumlar tarafından titizlikle değerlendirilmesi gerekiyor.
Kaynak: popsci.com