Zooloji
Yeni Keşfedilen Bir Sauropod Dinozoru Ardında Destansı Ayak İzleri Bıraktı
G. morellensis, Diplodocus ve Brachiosaurus gibi iyi bilinen bazı favorileri de içeren sauropod dinozor grubuna aittir. Sauropodlar, bazı türlerde 49 feet uzunluğa kadar ulaşabilen uzun boyunları ve uzun kuyruklarıyla bilinen dört ayaklı Erken Jura ve Kretase Dönemi dinozorlarıdır. G. morellensis aynı zamanda titanozorlar olarak bilinen bir sauropod alt grubunun da üyesidir. Bu devler zaten büyük olan bir grubun en büyükleriydi ve titanozorlar yaklaşık 66 milyon yıl önce dinozorları yok eden asteroit çarpana kadar hayatta kaldılar.
G. morellensis, Diplodocus ve Brachiosaurus gibi iyi bilinen bazı favorileri de içeren sauropod dinozor grubuna aittir. Sauropodlar, bazı türlerde 49 feet uzunluğa kadar ulaşabilen uzun boyunları ve uzun kuyruklarıyla bilinen dört ayaklı Erken Jura ve Kretase Dönemi dinozorlarıdır. G. morellensis aynı zamanda titanozorlar olarak bilinen bir sauropod alt grubunun da üyesidir. Bu devler zaten büyük olan bir grubun en büyükleriydi ve titanozorlar yaklaşık 66 milyon yıl önce dinozorları yok eden asteroit çarpana kadar hayatta kaldılar.
Bu yeni dinozor kalıntıları 2005 ve 2008 yıllarında Sant Antoni de la Vespa fosil alanında bulunmuş ve kazılmıştır. Bu fosil yatağı, Avrupa'da Alt Kretase dönemine (yaklaşık 145 milyon ila 66 milyon yıl önce) tarihlenen en büyük sauropod dinozor kalıntılarından birine ev sahipliği yapmaktadır. Bilim insanları 2022 yılında Portekiz'de, 150 milyon yıllık yaşıyla Avrupa'nın bilinen en eski dinozor fosili olabilecek, tanımlanamayan dev bir sauropod kalıntısı buldu.
Portekiz ve İspanya'dan paleontologlardan oluşan ekip, üç G. morellensis bireyinin ve bir başka sauropodun kalıntılarını buldu. Şanslı buluntuları arasında nadir bulunan ayak izleri de vardı. Ayrıca dev omurlar, bacak kemikleri ve neredeyse tamamlanmış iki ayak kemiği seti de ortaya çıkarıldı.
"Bulduğumuz bireylerden biri, bir metreden [3,2 fit] daha geniş omurları ve iki metreye [6,5 fit] ulaşabilen uyluk kemiği ile büyük boyutuyla dikkat çekiyor. Çalışmanın eş yazarı ve Lizbon Üniversitesi paleontoloğu Pedro Mocho yaptığı açıklamada, "Bu birikintide neredeyse tam ve eklemli iki ayak bulduk, ki bu jeolojik kayıtlarda özellikle nadirdir" dedi.
G. morellensis muhtemelen ortalama büyüklükte bir titanozora yakındı ve yaklaşık 94 fit uzunluğunda olabilirdi. Yazarlara göre, bacak şekli ve ayak kemikleri, Somphospondyli adı verilen bir alt gruptan daha ilkel sauropodlardan biri olduğunu gösteriyor. Somphospondylan fosilleri günümüzün her kıtasında bulunmuştur, ancak paleontologlar bunların nereden geldiğinden emin değildir. İspanya'da böylesine erken bir örneğin keşfi, bu alt grup için olası bir çıkış noktası olarak Avrupa'ya işaret ediyor, ancak daha fazla kanıta ihtiyaç var.
Bu keşif aynı zamanda İber Yarımadası ve Avrupa'nın geri kalanındaki sauropodların evrimsel tarihinin ne kadar karmaşık olduğunu da vurgulamaktadır. Bu soylarla ilişkili türler Asya, Kuzey Amerika ve muhtemelen Afrika'da bulunmuştur. Bu da kıtalar arasında potansiyel olarak uzun bir dinozor dağılım dönemine işaret ediyor ve bu fosil birikimi evrimsel tarihin bazı önemli boşluklarını doldurabilir.
Çalışmanın eş yazarı ve Madrid'deki Universidad Nacional de Educación a Distancia'dan paleontolog Francisco Ortega yaptığı açıklamada, "Bu yatakta bulunan tüm fosil materyallerin gelecekte restorasyonu, Mezozoik dönemin son milyon yılında dinozor faunalarına hakim olan bu sauropod grubunun ilk evrimini anlamak için önemli bilgiler ekleyecektir" dedi.
Kaynak: popsci.com